12ο ΦΝΘ: Συνέντευξη τύπου ελλήνων σκηνοθετών (15/03/2010)

ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΤΑΞΙΔΙΑΡΑ ΨΥΧΗ / ΤΙΤΟΣ, ΠΟΙΗΤΗΣ ΣΕ ΕΠΙΣΦΑΛΗ ΙΣΟΡΡΟΠΙΑ / ΓΚΡΕΓΚΟΡΙ ΜΑΡΚΟΠΟΥΛΟΣ ΚΑΙ ΤΕΜΕΝΟΣ– ΙΔΙΟΦΕΓΓΗΣ / ΕΛΕΥΣΙΝΑ-ΜΙΑ ΠΟΛΗ, ΔΥΟ ΠΡΟΣΩΠΑ / ΜΙΚΗΣ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗΣ-Ο ΣΥΝΘΕΤΗΣ ΤΩΝ ΠΟΙΗΤΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΟΡΑΜΑΤΩΝ 1950 ΕΩΣ ΣΗΜΕΡΑ

Ο κύκλος των συνεντεύξεων Τύπου των ελλήνων δημιουργών που υπογράφουν τα ντοκιμαντέρ που προβάλλονται στο διεθνές πρόγραμμα του 12ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα συνεχίστηκε τη Δευτέρα 15 Μαρτίου, με προσκεκλημένους τους σκηνοθέτες Αγγελική Αριστομενοπούλου (Ταξιδιάρα ψυχή), Νίκο Χρυσικάκη (Τίτος, ποιητής σε επισφαλή ισορροπία), Ευδοξία Μπρα (Γκρέγκορι Μαρκόπουλος και Τέμενος- Ιδιοφεγγής), Μιχάλη Παναγιωτόπουλο (Ελευσίνα - μία πόλη, δύο πρόσωπα) και Γιάννη Κατωμερή (Μίκης Θεοδωράκης – Ο συνθέτης των ποιητών και των οραμάτων 1950 έως σήμερα).
Στο ντοκιμαντέρ Γκρέγκορι Μαρκόπουλος και Τέμενος- Ιδιοφεγγής η Ευδοξία Μπρα ακολουθεί τα ίχνη της ζωής και του έργου του σκηνοθέτη Γκρέγκορι Μαρκόπουλου, καθώς και την πνευματική κληρονομιά του Τεμένους, μιας υπαίθριας κινηματογραφικής προβολής στην Πελοπόννησο. Όπως εξομολογήθηκε η ίδια στην συνέντευξη Τύπου, η μεγαλύτερη πρόκληση και την ίδια στιγμή η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισε στην υλοποίηση του ντοκιμαντέρ, ήταν να καταφέρει να εξασφαλίσει τα δικαιώματα των ταινιών και των φωτογραφιών του Γκρέγκορι Μαρκόπουλου. Σε αυτό το κομμάτι είχε την τύχη να την βοηθήσει ιδιαίτερα ο σκηνοθέτης Ρόμπερτ Μπίβερς, ο οποίος συνεχίζει τις προβολές του έργου του Μαρκόπουλου στην Ελλάδα. «Ο Ρόμπερτ μου είχε πει ότι ο Γκρέγκορι δεν θα ήθελε να γυριστεί ένα τέτοιο ντοκιμαντέρ, διότι γενικότερα απέφευγε τις ταμπέλες και δεν έθετε ‘’κεφάλαια’’ στο βιβλίο της ζωής του» ανέφερε χαρακτηριστικά η κ. Μπρα. Και πρόσθεσε: «Επιθυμία του Ρόμπερτ Μπίβερς είναι να γίνει σιγά - σιγά γνωστό το έργο του Γκρέγκορι Μαρκόπουλου στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Θεωρώ, ωστόσο, ότι ο Ρόμπερτ δεν θα μου επέτρεπε να κάνω αυτό το ντοκιμαντέρ εάν δεν πίστευε και ο ίδιος πραγματικά ότι αυτό είναι σωστό».
Στη συνέχεια, τον λόγο πήρε ο Μιχάλης Παναγιωτόπουλος, ο οποίος στο ντοκιμαντέρ Ελευσίνα - μία πόλη, δύο πρόσωπα καταγράφει την προσπάθεια για την αναγέννηση της περιοχής, η οποία υπέστη μεγάλη οικολογική καταστροφή τη δεκαετία του ’80. «Η Ελευσίνα αποτελεί μια μικρογραφία της Ελλάδας. Οτιδήποτε καλό υπάρχει εκεί, όπως οι αρχαιολογικοί χώροι, υπάρχει και σε όλη τη χώρα. Είμαστε πλούσιοι, αρκεί να το καταλάβουμε. Πίσω από τα χαλάσματα και τα λύματα της Ελευσίνας υπάρχει ένας σημαντικός πλούτος και μάλιστα ο νεανικός πληθυσμός που κατοικεί στην περιοχή έχει πλέον ξεσηκωθεί και απαιτεί τα αυτονόητα», επεσήμανε ο σκηνοθέτης. To 2005 ξεκίνησε στην Ελευσίνα μια γενναία προσπάθεια προκειμένου η περιοχή να καταστεί πιο βιώσιμη μέσω του ευρωπαϊκού προγράμματος «LIFE-Περιβάλλον: O κόλπος της Ελευσίνας το 2020», με μπροστάρηδες του εγχειρήματος τα μέλη του δικτύου «Μεσόγειος SOS». Η εκπρόσωπός τους, Λουκία Καλαϊτζή, η οποία ήταν παρούσα στη συνέντευξη Τύπου, τόνισε χαρακτηριστικά: «Οι νέοι άνθρωποι πλέον ενημερώνονται, γνωρίζουν και απαιτούν. Ένα από τα αιτήματά τους, λοιπόν, ήταν η δημιουργία του Κέντρου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Πολιτισμού, στόχος που επετεύχθη τον Δεκέμβριο του 2008. Εμείς, από την πλευρά μας, συνεχίζουμε τον αγώνα μας με στόχο την ενημέρωση και την ευαισθητοποίηση του κόσμου».
Με τη σειρά του, ο σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Τίτος, ποιητής σε επισφαλή ισορροπία, Νίκος Χρυσικάκης, αναφέρθηκε στις δυσκολίες που αντιμετώπισε κάνοντας την ταινία για τον Τίτο Πατρίκιο. Ο δημιουργός χρειάστηκε να ισορροπήσει ανάμεσα στο πολύπλευρο προφίλ του πρωταγωνιστή του, ο οποίος συνδυάζει τις ιδιότητες του ποιητή, του συγγραφέα, του μεταφραστή, του ιδεολόγου, αλλά και του αμφισβητία, του αγωνιστή, καθώς και ενός κοσμοπολίτη flaneur. «Πρόκειται ουσιαστικά για μια αυτοβιογραφική αφήγηση του Τίτου. Ωστόσο, το ερώτημα που γεννήθηκε σε όλους εμάς τους συντελεστές της ταινίας ήταν ποια πράγματα από όλα όσα έχει κάνει αυτός ο πολυπράγμων άνθρωπος άξιζαν να περιληφθούν σε ένα ντοκιμαντέρ» υπογράμμισε ο Νίκος Χρυσικάκης. Ο σκηνοθέτης κατέγραψε επί 18 μήνες έναν απόλυτα προσωπικό απολογισμό του 83χρονου σήμερα Τίτου Πατρίκιου, μέσα από διηγήσεις, στοχασμούς και σκέψεις του, σκιαγραφώντας παράλληλα με κριτική ματιά την εποχή στην οποία έζησε εκείνος. «Όσοι γνωρίζουν τον Τίτο θα ξέρουν ότι έχει μια προσωπική, θεμελιωμένη άποψη για τη ζωή και το πώς έχει αντιμετωπίσει τις προκλήσεις που πάντα εμπεριέχει ένας τέτοιος βίος. Αυτή η ‘’ανισορροπία’’ έχει διαποτίσει και τη διήγησή του, όπως αυτή αποτυπώνεται στο ντοκιμαντέρ» κατέληξε ο σκηνοθέτης.
Ένα επίσης δύσκολο έργο ανέλαβε και ο σκηνοθέτης Γιάννης Κατωμερής, ο οποίος στο ντοκιμαντέρ του Μίκης Θεοδωράκης – Ο συνθέτης των ποιητών και των οραμάτων 1950 έως σήμερα, σκιαγραφεί την οδύσσεια της ζωής του μεγάλου Έλληνα συνθέτη. «Αυτό που πίστευα ότι θα ήταν το πιο δύσκολο, δηλαδή η προσέγγιση ενός μύθου, ήταν τελικά το πιο εύκολο πράγμα», παραδέχτηκε στην συνέντευξη Τύπου ο σκηνοθέτης. «Όταν συνάντησα τον Μίκη Θεοδωράκη, ανακάλυψα ότι πρόκειται για έναν οικείο άνθρωπο, έναν αιώνιο έφηβο, ο οποίος έχει την ικανότητα να αντιλαμβάνεται τους ανθρώπους από την πρώτη κιόλας γνωριμία του μαζί τους», πρόσθεσε χαρακτηριστικά ο δημιουργός. Με βασικό άξονα μια πλούσια διήγηση που εκτυλίχθηκε μέσα σε διάστημα οκτώ μηνών σχεδόν καθημερινής «εξομολόγησής» του μπροστά στην κάμερα, ο Μίκης Θεοδωράκης ταξιδεύει τον θεατή στο χρόνο, το πάθος, τον αγώνα, τα οράματα, τη μουσική και τον πολιτισμό. «Η μεγαλύτερη επιβράβευση για τη δουλειά μας ήταν η αντίδραση του ίδιου του Μίκη Θεοδωράκη στην ταινία, η συγκίνηση που μας εξομολογήθηκε πως ένιωσε όταν είδε το τελικό αποτέλεσμα» ανέφερε ο κ. Κατωμερής. Το ντοκιμαντέρ «φιλοξενεί» και ορισμένες δραματοποιημένες στιγμές από τη ζωή του μεγάλου Έλληνα συνθέτη, οι οποίες στην ταινία αποδίδονται με τη βοήθεια ηθοποιών - μεταξύ των οποίων και ο Γιάννης Μπέζος - οι οποίοι συμμετείχαν αφιλοκερδώς στο ντοκιμαντέρ. «Πρόκειται για ηθοποιούς οι οποίοι συνεργάστηκαν με τον Μίκη Θεοδωράκη και αγαπούν τόσο τον ίδιο όσο και το έργο του. Αυτός ήταν, εξάλλου, και ο στόχος μας, δηλαδή να προσεγγίσουμε ανθρώπους που θα μπορούσαν να εκφράσουν ερμηνευτικά με πειστικό τρόπο αυτή τη διήγηση», υπογράμμισε ο σκηνοθέτης.
Τέλος τον λόγο πήρε η Αγγελική Αριστομενοπούλου, σκηνοθέτιδα του ντοκιμαντέρ Ταξιδιάρα ψυχή, το οποίο είναι αφιερωμένο στον Γιάννη Αγγελάκα, έναν μουσικό που με το έργο του σημάδεψε την εναλλακτική ροκ σκηνή της χώρας μας. «Η ταινία αποτυπώνει στιγμές από την καθημερινότητα του Γιάννη Αγγελάκα ως ανθρώπου, και όχι μόνο ως μουσικού. Αυτό που με ώθησε στο να κάνω ένα ντοκιμαντέρ για τη ζωή του, ήταν το γεγονός ότι παρότι έγινε ένας ροκ σταρ, παρέμεινε σταθερός στις αξίες του, τις οποίες έχει διατηρήσει μέχρι και σήμερα» ανέφερε χαρακτηριστικά η σκηνοθέτιδα. Το ντοκιμαντέρ περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, και ορισμένες αναφορές στα γεγονότα του Δεκεμβρίου του 2008, μέσα από τα οποία διαφαίνεται η ιδιαίτερη επιρροή που ασκεί ο Γιάννης Αγγελάκας στους νέους ανθρώπους. «Υπάρχει μια σκηνή από μια συναυλία του Γιάννη στην πλατεία της ΧΑΝΘ, όπου οι νέοι, εξοργισμένοι, φωνάζουν συνθήματα κατά του κράτους και της αστυνομίας. Τότε ο Αγγελάκας τους λέει ότι τα συνθήματα αυτά ακούγονται χρόνια και ότι πλέον ήρθε η ώρα για να γίνει κάτι πιο ουσιαστικό», σημείωσε η Αγγελική Αριστομενοπούλου, και πρόσθεσε: «Ο Γιάννης δίνει έναυσμα στους νέους για να σκεφτούν. Τους εξηγεί ότι η βία δεν οδηγεί πουθενά».