ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
Σούνγκου: Η αντοχή ενός λαού- Ράδιο Εγνατία- Οδυσσέας
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Τετάρτη 17 Μαρτίου οι σκηνοθέτες Σάκι Μαφουντίκουα (Σούνγκου: Η αντοχή ενός λαού), Νταβίντε Μπαρλέτι (Ράδιο Εγνατία) και Βαχάκγν Καραπετιάν (Οδυσσέας), οι ταινίες των οποίων συμμετέχουν στο 12ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης.
Πρώτος πήρε τον λόγο ο Σάκι Μαφουντίκουα, ο οποίος κατέγραψε με την κάμερά του την καθημερινότητα συνηθισμένων ανθρώπων που ζουν στην πατρίδα του, τη Ζιμπάμπουε, την περίοδο που η χώρα περνά μια σοβαρή πολιτική κρίση και βρίσκεται υπό οικονομική κατάρρευση. Όπως ανέφερε, η απόφασή του να φτιάξει αυτό το ντοκιμαντέρ ήταν αυθόρμητη και ελήφθη πριν τρία χρόνια, οπότε και τα σημάδια της κρίσης έκαναν την εμφάνισή τους. «Είναι η πρώτη μου ταινία και δεν ήταν προσχεδιασμένη. Η γυναίκα μου είναι κινηματογραφίστρια και όταν ξέσπασαν τα γεγονότα στην πατρίδα μας, πήρα μια κάμερα κι άρχισα να καταγράφω την κρίση και όσα έλεγαν οι άνθρωποι στην καθημερινότητά τους. Μόνο οι ντόπιοι μπορούν να αφηγηθούν με ειλικρίνεια μια ιστορία και μάλιστα την λένε με μια φωνή. Εγώ είμαι ένας από αυτούς και μου μίλησαν χωρίς ενδοιασμό» ανέφερε.
Ο σκηνοθέτης μίλησε και για τη ζωή του πριν φτάσει στη χώρα του. Ο ίδιος σπούδασε και έζησε για αρκετά χρόνια στις Ηνωμένες Πολιτείες, όμως η αγάπη για τη χώρα του τον έκανε να επιστρέψει και πάλι στα πάτρια εδάφη. «Όσο ήμουν μακριά είχα μια εξιδανικευμένη εικόνα για τη Ζιμπάμπουε. Όταν γύρισα, κατάλαβα ότι τίποτα δεν ήταν όπως το είχα στο μυαλό μου. Είναι καλό όταν ένας άνθρωπος ταξιδεύει και αποκτά γνώσεις και εμπειρίες, να επιστρέφει στη χώρα του για να τα μοιραστεί όλα αυτά. Σε καμία περίπτωση δεν πρέπει να μένεις αποστασιοποιημένος και να επαναπαύεσαι γιατί αυτό σημαίνει ουσιαστικά συνενοχή. Η δική μου απόκριση για όσα γίνονται στη Ζιμπάμπουε, είναι αυτό το φιλμ». Το συγκεκριμένο ντοκιμαντέρ δεν έχει προβληθεί ακόμη στη Ζιμπάμπουε και ο καλλιτέχνης δεν κρύβει την αγωνία και τον προβληματισμό του για το τι ενδέχεται να επακολουθήσει. «Στην αρχή είναι αλήθεια ότι φοβόμουν να προβάλλω την ταινία στη χώρα μου, ωστόσο σκέφτηκα ότι δεν έχει νόημα να κάνεις μια ταινία για έναν τόπο και να μην προβληθεί εκεί. Έτσι, περιμένουμε την πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Ζιμπάμπουε, τον ερχόμενο Αύγουστο κι ελπίζω να μη μου συμβεί κάτι μετά, διότι θέλω να συνεχίσω να ζω εκεί».
Ο Σάκι Μαφουντίκουα έχει ήδη ξεκινήσει να συγκεντρώνει το υλικό για το δεύτερο ντοκιμαντέρ του, εκφράζοντας την ελπίδα ότι η κυβέρνηση δεν θα απαγορεύσει την προβολή του. «Θέλω να μπορώ να συνεχίσω τη δουλειά μου, να φτιάχνω ταινίες και να έρθω ξανά σε 25- 30 χρονιά, ηλικιωμένος με μπαστούνι, στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης και να πω ότι από εδώ έκανα το ξεκίνημά μου».
Στην συνέχεια, ο ιταλός σκηνοθέτης Νταβίντε Μπαρλέτι παρουσίασε το ντοκιμαντέρ του με τίτλο Ράδιο Εγνατία. Σ’ αυτό, ένας Ναπολιτάνος καλλιτέχνης με νομαδικές τάσεις ξεναγεί τον θεατή σ’ ένα ταξίδι από το Ντουράτσο μέχρι την Κωνσταντινούπολη, ακολουθώντας την Εγνατία Οδό, τον αρχαίο δρόμο που αποτελούσε συνέχεια της Αππίας Οδού, στα Βαλκάνια. «Όλο το εγχείρημα ξεκίνησε από συναισθηματικούς λόγους. Κατάγομαι από την περιοχή του Σαλέντο, στην Ιταλία, όπου χρησιμοποιείται μια διάλεκτος που έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ελληνική γλώσσα. Έτσι, με αφετηρία την Ιταλία ξεκίνησε ένα συναρπαστικό ταξίδι, κατά το οποίο διασχίσαμε πολλές χώρες και γνωρίσαμε ανθρώπους, που έχουν χαράξει ο καθένας το δική του ξεχωριστή διαδρομή. Ήταν μια ευκαιρία για μένα να γνωρίσω την Ελλάδα, η οποία δεν είναι μόνο η θάλασσα, ούτε οι αρχαιότητες. Είναι ένα μίγμα διαφορετικών ανθρώπων» ανέφερε ο Νταβίντε Μπαρλέτι.
Ο σκηνοθέτης αναφέρθηκε επίσης στις δυνατές σχέσεις που αναπτύχθηκαν μεταξύ των δημιουργών και των συμμετεχόντων στην ταινία, τονίζοντας ότι πραγματικός πρωταγωνιστής δεν είναι η Εγνατία Οδός, αλλά ο άνθρωπος. «Το φιλμ είναι αποτέλεσμα πέντε χρόνων δουλειάς κατά τα οποία δημιουργήθηκαν δυνατοί δεσμοί φιλίας. Γνωρίσαμε ανθρώπους, μοιραστήκαμε εμπειρίες και ζήσαμε έντονες στιγμές. Θυμάμαι την απλότητα των ανθρώπων της Νότιας Ιταλίας, το αγκάλιασμα, την θερμή υποδοχή που μας επεφύλαξαν τα μέλη της μουσουλμανικής κοινότητας στην Κομοτηνή», είπε χαρακτηριστικά.
Τελευταίος πήρε τον λόγο ο αρμένιος Βαχάκγν Καραπετιάν, σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Οδυσσέας. Στο φιλμ παρουσιάζει ουσιαστικά ένα κομμάτι της ζωής που έζησε κι ο ίδιος ως μαθητής του Σχολείου Μεταναστών «Οδυσσέας» της Θεσσαλονίκης. Στην ταινία, μαθητές και δάσκαλοι του σχολείου μιλούν για το πώς μια κοινή γλώσσα μπορεί να απελευθερώσει τους ανθρώπους από τα δεσμά των συνόρων, των προκαταλήψεων και του φόβου. «Βρίσκομαι τρία χρόνια στην Ελλάδα και μόλις μου είπαν ότι υπάρχει αυτό το σχολείο θέλησα να πάω εκεί για να μάθω την ελληνική γλώσσα. Όταν στη συνέχεια πήγα να σπουδάσω εικονολήπτης, αποφάσισα να κάνω μια ταινία για το σχολείο αυτό, για να μάθει ο κόσμος τη σημαντική προσπάθεια που κάνουν όλοι αυτοί οι άνθρωποι» ανέφερε ο σκηνοθέτης.
Ο Βαχάκγν Καραπετιάν σημείωσε επίσης, ότι το διαφορετικό πολιτισμικό υπόβαθρο των ανθρώπων που φοιτούν στο ξεχωριστό αυτό σχολείο, δεν αποτελεί εμπόδιο. «Όλοι είμαστε από διαφορετικές χώρες, όμως εκτός από την γλώσσα δεν υπάρχουν ουσιαστικές διαφορές μεταξύ μας. Ρατσισμός υπάρχει έξω από το σχολείο, εκεί μέσα είμαστε όλοι ίσοι», τόνισε.
Τέλος, σε ερώτηση για το αν σκοπεύει να χρησιμοποιήσει το ντοκιμαντέρ για να μπορέσει να εξασφαλιστεί χρηματοδότηση για το σχολείο του «Οδυσσέα», ο δημιουργός επεσήμανε: «Δεν έχω σκεφτεί ακόμη κάτι τέτοιο. Το σχολείο λειτουργεί στο πλαίσιο μιας Μη Κυβερνητικής Οργάνωσης και ίσως ήταν καλή πρωτοβουλία εάν καταφέρναμε να ενισχύσουμε την προσπάθεια αυτή μέσω αυτού του φιλμ».
