ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΟΙ ΕΘΙΣΜΕΝΟΙ ΤΟΥ ΑΦΓΑΝΙΣΤΑΝ – ΤΟ ΑΛΑΘΕΥΤΟ ΠΑΙΔΙ
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Παρασκευή 19-3-2010 στο πλαίσιο του 12ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, η Σάρον Γουόρντ, παραγωγός του ντοκιμαντέρ Οι εθισμένοι του Αφγανιστάν και ο Νάτι Μπάρατς, σκηνοθέτης του ντοκιμαντέρ Τo αλάθευτο παιδί.
Οι δυο ταινίες τοποθετούνται σε δυο πολυσυζητημένες περιοχές του πλανήτη – το Ιράκ και το Θιβέτ, αντίστοιχα- , και θίγουν ευαίσθητα ζητήματα που καθορίζουν την πορεία του κάθε τόπου και των ανθρώπων του. Το ντοκιμαντέρ Τo αλάθευτο παιδί αφηγείται το χρονικό μιας ιδιότυπης και γοητευτικής αναζήτησης. Έπειτα από τον θάνατο το 2001 του Λάμα Κόντσοκ, του μεγαλύτερου Θιβετιανού διαλογιστή της εποχής μας, ο Δαλάι Λάμα αναθέτει αναπάντεχα στον 28χρονο Τένζιν Ζόπα, τον συνεσταλμένο και χαρισματικό μαθητή του Λάμα Κόντσοκ που τον υπηρέτησε για 21 χρόνια, να ηγηθεί της αναζήτησης για τη μετενσάρκωση του αείμνηστου Δασκάλου του. Το «αλάθευτο παιδί» θα πρέπει να βρεθεί μέσα σε τέσσερα χρόνια. Η εκστρατεία που ακολουθεί, θα μεταμορφώσει τον Τένζιν από έναν ταπεινό υπηρέτη σε πνευματικό ταγό, ο οποίος βέβαια θα ξαναγίνει υπηρέτης όταν το παιδί βρεθεί. «Αυτό που μου συνέβη με την ιστορία μου, ήταν έρωτας με την πρώτη ματιά. Μολονότι αναζητούσα κάτι άλλο, αμέσως μόλις έμαθα για αυτή την ιστορία, είπα ‘’ναι, αυτή είναι η ταινία μου’’. Ασχολήθηκα με το θέμα επί 4,5 χρόνια και αντιμετώπισα δυσκολίες μέχρι να εξασφαλίσω την έγκριση των Θιβετιανών έτσι ώστε να δουλέψω μαζί τους. Υπήρχαν, μάλιστα, πολλές στιγμές - ειδικά στην αρχή -, που εκείνοι δοκίμαζαν τις αντοχές μου και το κατά πόσο ήθελα να κάνω την ταινία. Τελικά, όχι μόνο με εμπιστεύτηκαν, αλλά πλέον είμαστε και πολύ καλοί φίλοι. Όσον αφορά στον τρόπο που αντιμετώπισαν το ντοκιμαντέρ από τη στιγμή που είχε μονταριστεί, είναι χαρακτηριστική η αντίδραση του Τένζιν, ο οποίος μου είπε πως δεν επιθυμούσε να δει κάτι προκειμένου να το εγκρίνει, καθώς επρόκειτο για τη δική μου ταινία. Ο ίδιος πάντως είχε την ευκαιρία να δει το ντοκιμαντέρ μόλις πέρυσι, στη Μπερλινάλε. Αυτό που μου έκανε εντύπωση, πάντως, είναι ότι σε καμιά περίπτωση δεν ήταν αντίθετος στην δημοσιότητα και την φήμη, αλλά θεωρούσε πως αυτή μπορεί να χρησιμοποιηθεί για καλό σκοπό - φυσικά γι’ αυτό υπάρχει και το παράδειγμα του Δαλάι Λάμα» δήλωσε ο σκηνοθέτης Νάτι Μπάρατς.
Από την πλευρά της, η παραγωγός Σάρον Γουόρντ, η οποία έφτασε στην Θεσσαλονίκη από το Παρίσι, όπου η ταινία Οι εθισμένοι του Αφγανιστάν τιμήθηκε με το βραβείο Καλύτερου Ευρωπαϊκού Ντοκιμαντέρ στο πλαίσιο του European Independent Film Festival, αναφέρθηκε στο τραγικό θέμα που πραγματεύεται το ντοκιμαντέρ. Υπολογίζεται πως ένα εκατομμύριο Αφγανοί είναι εθισμένοι στα ναρκωτικά και συγκεκριμένα στην ηρωίνη, και μάλιστα το πιο ανησυχητικό στοιχείο είναι πως το 40% αυτών είναι γυναίκες και παιδιά. Η ταινία διερευνά τη σπαρακτική πραγματικότητα πίσω από τους τίτλους ειδήσεων, όπως αυτή βιώνεται από τον Τζαμπάρ και τον Ζαχίρ, δύο 15χρονους ναρκομανείς που ζουν στην Καμπούλ. «Ένα εκατομμύριο Αφγανοί είναι χρήστες ναρκωτικών ουσιών, σύμφωνα με τα επίσημα στατιστικά στοιχεία και το τρομερό είναι ότι πολλοί το κάνουν επειδή είναι άνεργοι ή επειδή… βαριούνται. Η βοήθεια που υποτίθεται πως παρέχει η Δύση για την αντιμετώπιση του συγκεκριμένου προβλήματος μέσα από διάφορες οργανώσεις είναι ολοφάνερο ότι δεν φτάνει ποτέ εκεί που πρέπει. Και, φυσικά, η ίδια η κυβέρνηση του Ιράκ είναι διεφθαρμένη μέχρι και τον επικεφαλής της. Επομένως, ήταν πολύ σημαντικό για εμάς να φέρουμε στο φως την ιστορία αυτών των δυο αγοριών, που είναι εθισμένοι και που ζουν σε μια χώρα όπου το 40% των χρηστών είναι γυναίκες και παιδιά», επεσήμανε η παραγωγός της ταινίας. Η Σάρον Γουόρντ παραδέχθηκε, επίσης, πως κατά την άποψή της το Αφγανιστάν προσφέρεται και για άλλα κινηματογραφικά projects. Η ίδια, όπως υπογράμμισε, δεν ξεχνά τα όσα είδε και έζησε, ενώ ακόμη και μετά το πέρας της ταινίας συνεχίζει την προσπάθεια να αλλάξει κάτι σε αυτή την θλιβερή κατάσταση. «Δεν υπάρχει ουσιαστική αποτοξίνωση και αυτό που μέχρι και σήμερα επιδιώκουμε είναι να οργανώσουμε μια κλινική τέτοιου τύπου, η οποία θα μπορέσει να προσφέρει βοήθεια στους Αφγανούς. Οι ίδιοι, πάντως, ισχυρίζονται ότι δεν ευθύνονται μόνο εκείνοι, αφού εάν δεν υπήρχε τόση ζήτηση ναρκωτικών από τους δυτικούς, δεν θα υπήρχε και η αντίστοιχη παραγωγή. Είναι ένας φαύλος κύκλος...», επεσήμανε η παραγωγός του ντοκιμαντέρ.
