ΜΑΤΙΕΣ ΣΤΑ ΒΑΛΚΑΝΙΑ
Με δύο σκηνοθέτες από τα Βαλκάνια, τον Ludmil Todorov και τον Goran Radovanovic, άνοιξε η αυλαία των συνεντεύξεων Τύπου του 44ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στην συνέντευξη που δόθηκε σήμερα Κυριακή, 23 Νοεμβρίου 2003, στην Αποθήκη Γ’ του Λιμανιού Θεσσαλονίκης, οι δύο σκηνοθέτες απάντησαν σε ερωτήματα που τους τέθηκαν από τον συντονιστή του τμήματος «Ματιές στα Βαλκάνια», Δημήτρη Κερκινό, αλλά και από τον κόσμο.
Ο Ludmil Todorov, από την Βουλγαρία, σκηνοθέτησε την ταινία «Εμιγκρέδες» μαζί με έναν δημοφιλή ηθοποιό από την Βουλγαρία, τον Ivailo Hristov. Όπως σημείωσε ο σκηνοθέτης, ο τίτλος της ταινίας είναι ειρωνικός. Οι κεντρικοί ήρωες της ταινίας είναι τρεις φίλοι άνεργοι, οι οποίοι μετά βίας τα βγάζουν πέρα. Μπλεγμένοι σε περίπλοκες και υστερικές σχέσεις με τους συγγενείς τους, μοιάζουν σαν να έχουν μεταναστεύσει από τους ίδιους τους εαυτούς τους, από τις οικογένειές τους, από τη χώρα τους. Ύστερα από ένα μυστηριώδες τηλεφώνημα – πρόκληση, οι τρεις φίλοι ξεκινούν ένα ταξίδι, με την ελπίδα να αλλάξουν τη ζωή τους.
Ο Ludmil Todorov, απαντώντας στο ερώτημα γιατί αποφάσισε να σκηνοθετήσει μαζί με κάποιον άλλο την ταινία του, είπε ότι «ο Ivailo Hristov, είναι πολύ καλός ηθοποιός, αστείος, πλούσιος, ο οποίος ανήκει στη γενιά μου. Όταν έγραψα το σενάριο στην πρώτη του μορφή, πριν από περίπου δέκα χρόνια, είχα στο μυαλό μου τρεις ηθοποιούς. Ο ένας από αυτούς ήταν ο Ivailo Hristov. Τότε δεν κατάφερα να την σκηνοθετήσω, διότι αντιμετώπιζα πρόβλημα με την χρηματοδότηση. Στο μεταξύ τα χρόνια πέρασαν και οι τρεις ηθοποιοί μεγάλωσαν, ενώ η ιστορία μου αφορούσε νέους ανθρώπους. Όταν εξασφάλισα την χρηματοδότηση, αποφάσισα να καλέσω τον Ivailo Hristov, για να με βοηθήσει να δώσουμε νέα πνοή στους διαλόγους της ταινίας, να την αναζωογονήσουμε, να την εμπλουτίσουμε».
Ο Βούλγαρος σκηνοθέτης, μίλησε και για τα μελλοντικά του σχέδια. Είπε ότι η νέα του ταινία υποβλήθηκε στο Balkan Fund το οποίο συνεδρίασε πριν από λίγες μέρες στη Θεσσαλονίκη. «Πέρασε την προεπιλογή. Η ταινία αφορά τρεις νέες κοπέλες οι οποίες φτάνουν στη Σόφια προσπαθώντας να ξεφύγουν από την ανεργία. Εστιάζει στα όνειρα, τις προσδοκίες τους, τις σχέσεις τους, τον αγώνα που δίνουν στη μεγάλη πόλη για να τα καταφέρουν. Η νέα μου πρόταση θα έλεγα ότι έχει έναν οργανικό δεσμό με την ταινία ‘Εμιγκρέδες’. Μόνο που τώρα το θέμα είναι νεαρές γυναίκες, ενώ στους ‘Εμιγκρέδες’ οι πρωταγωνιστές είναι άντρες. Πάντως σε κάθε περίπτωση πρόκειται για νέους ανθρώπους 20 – 25 χρονών, οι οποίοι προσπαθούν να ξεκινήσουν τη ζωή τους, αγωνίζονται να την βελτιώσουν, σε ένα οικονομικό πλαίσιο το οποίο κάθε άλλο από ευνοϊκό μπορεί να χαρακτηριστεί».
Ο Ludmil Todorov ρωτήθηκε και για την εμπειρία του από προηγούμενο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης καθώς η ταινία του «Οι φίλοι της Εμίλια», στο 38ο Φεστιβάλ, είχε αποσπάσει το βραβείο «Fipresci». Τότε, όπως ανέφερε ο σκηνοθέτης, δεν είχε καταφέρει να έρθει στη Θεσσαλονίκη. «Μου τηλεφώνησαν συνάδελφοι μου, με ενημέρωσαν για το βραβείο και μου είπαν να έρθω να το παραλάβω. Δεν μπόρεσα. Θυμάμαι ότι ήταν Σάββατο, έπρεπε να εκδώσω βίζα και δεν τα κατάφερα. Ήρθα, όμως, φέτος. Έχω εντυπωσιαστεί από το μέγεθος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, αλλά και από το ενδιαφέρον του κοινού. Είδα ανθρώπους οι οποίοι περιμένουν σε ουρές για να αγοράσουν εισιτήρια. Αυτό κάνει κάθε σκηνοθέτη πανευτυχή», κατέληξε.
Η ταινία «Casting» του Goran Radovanovic βασίστηκε σε ένα ψεύτικο κάστιγκ για διαφήμιση καλσόν. Οι άνθρωποι που πήγαν στο κάστιγκ για το διαφημιστικό, αποτέλεσαν τους πρωταγωνιστές της ταινίας του. «Πρόθεσή μου ήταν αρχικά να κάνω μια ταινία μυθοπλασίας με θέμα την πολιτική και κοινωνική μεταβατική περίοδο που βρίσκεται η χώρα μου. Κανένας από τους ανθρώπους που ήρθε σε αυτό το κάστιγκ για το διαφημιστικό μου δεν κατάλαβε ότι συμμετείχε σε ένα ντοκιμαντέρ, αλλά ούτε και εγώ: μόνο αφού ξεκίνησα τη διαδικασία συνειδητοποίησα ότι είχα στα χέρια μου το υλικό μου και πως είχα μπροστά μου μια μικρογραφία της σημερινής σερβικής κοινωνίας».
Ο ίδιος ανέφερε ότι οι συμμετέχοντες δεν είδαν την ταινία. «Είμαι κακός σκηνοθέτης που χειραγωγώ τους πρωταγωνιστές μου», είπε αφοπλιστικά και πρόσθεσε: «Προσπάθησα να κάνω ένα ντοκιμαντέρ χωρίς να πληρώσω αυτούς που συμμετείχαν. Τελικά έμαθαν ότι συμμετέχουν σε αυτό, αλλά τελικά δεν τους μεταχειρίστηκα ως ηθοποιούς». Ο Ludmil Todorov, αναφερόμενος στην κατάσταση που επικρατεί σήμερα στη Σερβία δήλωσε απαισιόδοξος. «Ζούμε σε ένα επικίνδυνο, διαρκώς μετακινούμενο έδαφος. Χιλιάδες δεν μπορούν να επιστρέψουν στις εστίες τους και κανείς δεν ασχολείται σοβαρά με το ζήτημα. Στη Σερβία βρίσκονται τα μεγαλύτερα αμερικανικά στρατόπεδα της Ευρώπης, με 40.000 στρατιώτες. Όχι μόνο δεν είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της Σερβίας, αλλά είμαι απελπισμένος».
Όσο για την δουλειά του γενικά, είπε ότι τα ντοκιμαντέρ που γυρίζει «σπάνια τα βλέπει ο κόσμος. Δεν ενδιαφέρονται να δουν το είδωλό τους στον καθρέφτη. Δεν κάνω ταινίες για τον κόσμο, αλλά για μένα. Τα ντοκιμαντέρ δεν είναι δημοφιλή στη Σερβία, σε αντίθεση με τις ταινίες μυθοπλασίας που σπάνε ταμεία. Πάντως, οι ξένοι σταθμοί προβάλλουν σέρβικα ντοκιμαντέρ, κυρίως δημιουργικά, πολύ περισσότερο από όσο η σέρβικη τηλεόραση». Στα μελλοντικά του σχέδια αποκάλυψε ότι περιλαμβάνεται η ταινία μυθοπλασίας, μεγάλου μήκους, «Ομολογία», στην οποία θα καταγράφονται άνθρωποι και καταστάσεις της Σερβίας των τελευταίων 50 ετών.
