ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΤΑΚΙΝG ROOT: ΤΗΕ VISION OF WANGARI MAATHAI – PERSONA NON GRATA – A BLOOMING BUSINESS
Συνέντευξη τύπου έδωσαν το μεσημέρι της Κυριακής 15 Μαρτίου οι σκηνοθέτες Alan Dater και Lisa Merton (Taking root: The vision of Wangari Maathai), Fabio Wuytack (Persona non grata) και Ton van Zantvoort (A blooming business).
Το ντοκιμαντέρ Taking root: The vision of Wangari Maathai πραγματεύεται την ιστορία της βραβευμένης με Νόμπελ Ειρήνης κενυάτισσας περιβαλλοντολόγου Ουανγκάρι Μαθάι και του κινήματος «Ζώνη Πρασίνου» το οποίο ίδρυσε και με την οικολογική και πολιτική του δράση συνέβαλε στην ανατροπή της 24χρονης δικτατορίας της Κένυας. Η σκηνοθέτιδα Lisa Merton παρομοίωσε την Ουανγκάρι Μαθάι με την ενσάρκωση της μητέρας - γης για να δείξει την ισχυρή σύνδεση της με τη φύση και σημείωσε χαρακτηριστικά: «Οι γυναίκες αποφάσισαν να φυτέψουν δέντρα και ήρθαν σε σύγκρουση με το καθεστώς που αποψίλωνε το δάσος. Στο ντοκιμαντέρ αποτυπώνεται όχι μόνο η φύτευση δέντρων, αλλά και η “φύτευση” των ιδεών, της δημοκρατίας και η ταυτόχρονη αλλαγή στην αντιμετώπιση του περιβάλλοντος».
Σχολιάζοντας το ρόλο που έπαιξε η Ουανγκάρι Μαθάι στην οργάνωση του κινήματος και στην αντίσταση ενάντια στο δικτατορικό καθεστώς, ο Alan Dater τόνισε: «Είναι σπάνιο για έναν κινηματογραφιστή να συναντήσει ένα τόσο δυνατό άτομο με την αύρα της Ουανγκάρι Μαθάι. Θέλαμε να δούμε εάν υπάρχει κάποια σκιά πίσω από το μύθο της, αλλά δεν βρήκαμε τίποτα μεμπτό. Έχει μια απίστευτη ικανότητα να διαισθάνεται την κατάλληλη στιγμή για να διεκδικήσει μια μικρή αλλαγή που αργότερα θα επιφέρει μια μεγαλύτερη». Μιλώντας για τη σταδιακή αλλαγή του ρόλου της γυναίκας στην Κένυα η L. Merton σημείωσε: «Οι γυναίκες στην Αφρική εργάζονται 24 ώρες την ημέρα για να φροντίσουν την οικογένεια τους. Η Ουανγκάρι Μαθάι αντιστάθηκε απέναντι στην δικτατορία, στα ανδρικά πρότυπα γενικότερα, ξεφεύγοντας από τον συνηθισμένο ρόλο της αφρικανής γυναίκας που είναι υποταγμένη στο σύζυγο της. Νομίζω ότι τα πράγματα αλλάζουν, αλλά με αργούς ρυθμούς, διότι η ανδροκρατούμενη εξουσία νιώθει να απειλείται από την αυξανόμενη δύναμη των γυναικών».
Στο φιλμ Persona non grata ο Fabio Wuytack ταξιδεύει στις φτωχογειτονιές της Βενεζουέλας προκειμένου να αναδείξει την πολιτιστική και κοινωνική δράση που επέδειξε τη δεκαετία του ’60 ένας ακτιβιστής ιερέας, αντάρτης και αργότερα εξόριστος στα λιμάνια του Βελγίου που δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον πατέρα του. Όπως όμως εξήγησε ο σκηνοθέτης το ντοκιμαντέρ δεν αποτελεί φόρο τιμής προς τον πατέρα του, ο οποίος είναι εν ζωή, αλλά σκιαγραφεί μια προσωπικότητα που έχει την ικανότητα να συσπειρώνει διαφορετικούς ανθρώπους με έναν κοινό σκοπό: «Οι πρωταγωνιστές του ντοκιμαντέρ είναι οι άνθρωποι από τη Βενεζουέλα, τη ζωή των οποίων έχει επηρεάσει έντονα ο πατέρας μου. Ακολουθώντας τα βήματά του κατάλαβα πως μπορεί ένα πρόσωπο να είναι ταυτόχρονα ιερέας, ακτιβιστής, επαναστάτης, καλλιτέχνης. Ίσως γιατί είχε πάντα έναν μακροπρόθεσμο στόχο που προσπαθούσε να τον πετύχει υιοθετώντας βραχυπρόθεσμους ρόλους». Σχολιάζοντας το χάσμα μεταξύ πλουσίων και φτωχών που βλέπουμε να γιγαντώνεται στις μέρες μας, ο F. Wuytack ανέφερε χαρακτηριστικά: «Ο πατέρας μου πάντα έλεγε ότι οι φτωχοί θα ‘απελευθερώσουν’ στο τέλος τους πλούσιους, αλλά δεν καταλάβαινα τι εννοούσε. Τώρα και με τρανταχτό παράδειγμα την οικονομική κρίση στην Αμερική, διαφάνηκε έντονα πως οι πλούσιοι είχαν χάσει από καιρό την επαφή τους με την πραγματικότητα. Τώρα λοιπόν κατάλαβα τι εννοούσε».
Στο ντοκιμαντέρ A blooming business, ο Ton van Zantvoort ακολουθεί με την κάμερά του την σκληρή καθημερινότητα μιας νεαρής Κενυάτισσας η οποία εργάζεται από νωρίς το πρωί έως αργά το βράδυ στη βιομηχανία παραγωγής ανθέων, μακριά από τα παιδιά της, αντιμετωπίζοντας σιωπηλά σεξουαλικές επιθέσεις από τα αφεντικά της σε φρικτές εργασιακές συνθήκες. Μια από τις χώρες προορισμού των ανθέων είναι και η χώρα καταγωγής του σκηνοθέτη, η Ολλανδία. «Βρέθηκα στην Κένυα για ένα διαφορετικό πρότζεκτ που αφορούσε σε παιδιά με ειδικές ανάγκες. Εκεί συνάντησα την πρωταγωνίστρια μου, τη Τζέιν και τα δύο ανάπηρα παιδιά της που όταν έμεναν μόνα στο σπίτι, κακοποιούνταν σεξουαλικά από το γειτονικό τους περιβάλλον. Η Τζέιν στάθηκε η αφορμή για να καταγράψω μια αδυσώπητη πραγματικότητα», είπε ο σκηνοθέτης. Σχολιάζοντας τον χαρακτηρισμό «ποιητικό ντοκιμαντέρ», ο οποίος αποδίδεται στα φιλμ του, ο Ton van Zantvoort σημείωσε: «Δουλεύω από ψυχής. Όταν βλέπω κάτι που με συγκινεί σκέφτομαι ότι θα συγκινήσει κι άλλους και έτσι προχωράω. Ο τρόπος που διαμορφώνω την ιστορία που θέλω να αφηγηθώ είναι η δική μου ποίηση. Το συγκεκριμένο φιλμ πραγματεύεται πολλά θέματα που δεν είναι ορατά, όπως τη διαφθορά ή τη σεξουαλική κακοποίηση και προσπαθώ να χρησιμοποιήσω την κάμερα έτσι ώστε το κοινό να διαισθανθεί τι συμβαίνει πίσω από τις εικόνες».
