4-13 Νοεμβρίου 2011
ΤΕΛΕΤΗ ΛΗΞΗΣ
Η αυλαία του 52ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης έπεσε το Σάββατο 12 Νοεμβρίου, με την τελετή λήξης της διοργάνωσης που πραγματοποιήθηκε στο κατάμεστο Ολύμπιον. Ξεχωριστό μουσικό «χρώμα» έδωσε στη βραδιά η εμφάνιση του συνόλου εγχόρδων «Ροτόντα», το οποίο αποτελείται από σπουδαστές του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης, υπό την καλλιτεχνική διεύθυνση της Ιρίνα Ντράγκνεβα.
Καλωσορίζοντας τους παρευρισκόμενους, ο διευθυντής του Φεστιβάλ Δημήτρης Εϊπίδης έκανε έναν απολογισμό της φετινής διοργάνωσης: «Το 52ο ΦΚΘ ρίχνει την αυλαία του με ένα αισιόδοξο μήνυμα. Το κοινό μας έδωσε ψήφο εμπιστοσύνης. Το ποσοστό πληρότητας των αιθουσών έφτασε το 90%, με έναν μεγάλο αριθμό προβολών να είναι sold-out. Ανάμεσα στους θεατές και 2000 παιδιά που συμμετείχαν στις προβολές της Νεανικής Οθόνης. Η φετινή διοργάνωση κύλησε εν μέσω σημαντικών πολιτικών εξελίξεων, εντός των οποίων το φεστιβάλ ανταποκρίθηκε στην πρόκληση των καιρών, καθρεφτίζοντας τον κόσμο μέσα από τα μάτια ασυμβίβαστων δημιουργών. Συνολικά 151 ταινίες από 53 χώρες προσέφεραν ψυχαγωγία, διέξοδο, ελπίδα, αλλά και ένα δίαυλο επικοινωνίας με πολιτισμούς και ανθρώπους. Χαιρόμαστε γιατί κάποιοι από τους δημιουργούς βρέθηκαν εδώ και μοιράστηκαν μαζί με το έργο τους, πολύτιμες σκέψεις. Τους ευχαριστώ από καρδιάς, όπως ευχαριστώ τους συνεργάτες μου και τους εθελοντές μας που εργάστηκαν σκληρά για να γίνει πραγματικότητα αυτή η κινηματογραφική γιορτή. Ευχαριστώ επίσης θερμά όλους τους χορηγούς μας, ουσιαστικούς αρωγούς στο έργο μας, καθώς επίσης και το κοινό, που αγκαλιάζει το φεστιβάλ και που μας κινητοποιεί να γινόμαστε καλύτεροι. Ανανεώνουμε λοιπόν το ραντεβού μας για τον ερχόμενο Μάρτιο, στο 14ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ».
Στη συνέχεια, το λόγο πήρε ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, Γιάννης Μπουτάρης, ο οποίος σημείωσε χαρακτηριστικά: «Όσα λέγαμε στην έναρξη του 52ου Φεστιβάλ επιβεβαιώθηκαν. Η τέχνη ανθεί σε αντίξοες συνθήκες. Το επιβεβαιώνουν οι ασφυκτικά γεμάτες αίθουσες. Το Φεστιβάλ, με τη σφραγίδα του Δημήτρη Εϊπίδη, βρέθηκε στο επίκεντρο του ανεξάρτητου κινηματογράφου και κατάφερε να ξεπεράσει τον εαυτό του. Η πόλη μας συμμετείχε και πάλι δυναμικά. Θεατές, συντελεστές και δημοσιογράφοι γέμισαν τις αίθουσες μιας πόλης ταυτισμένης εδώ και μισό αιώνα με αυτή τη διεθνούς απήχησης διοργάνωση». Ο κ. Μπουτάρης αναφέρθηκε και στις υπόλοιπες σημαντικές εκδηλώσεις που πραγματοποιούνται στην πόλη, όπως το Thessaloniki Food Festival και η 15η Μπιενάλε Νέων της Μεσογείου, ενώ επίσης πρόσθεσε: «Το 2014 η Θεσσαλονίκη φιλοδοξεί να είναι η Ευρωπαϊκή Πράσινη Πρωτεύουσα, ενώ διεκδικεί και το χρίσμα της Ευρωπαϊκής Πρωτεύουσας Νεολαίας». Τέλος, ο κ. Μπουτάρης απηύθυνε θερμές ευχαριστίες προς «όλο το προσωπικό του Φεστιβάλ που υπερέβαλε εαυτόν σε αντίξοες συνθήκες, τους δημιουργούς που μας εμπιστεύτηκαν τις ταινίες τους και βέβαια τους θεατές για τη συμμετοχή τους».
Η βραδιά συνεχίστηκε με την απονομή των βραβείων του 52ου ΦΚΘ.
Το μεγάλο βραβείο της διοργάνωσης, το βραβείο Καλύτερης Ταινίας – Χρυσός Αλέξανδρος (που συνοδεύεται από το ποσό των 20.000 ευρώ) κέρδισε η ταινία Πορτρέτο στο Λυκόφως της Αγγελίνα Νικόνοβα από τη Ρωσία, ένα φιλμ που «θα το αγαπάτε για καιρό», όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο πρόεδρος της Διεθνούς Επιτροπής και Ανώτερος Επιμελητής Κινηματογράφου του Μουσείου Σύγχρονης Τέχνης της Νέας Υόρκης, Λόρενς Κάρντις. Στη σκηνή του Ολύμπιον, ανέβηκαν για την απονομή και τα μέλη της κριτικής επιτροπής, Χισάμι Κουρόιβα παραγωγός και αντιπρόσωπος πωλήσεων (ΗΠΑ), Σιτόρα Αλίεβα, σκηνοθέτιδα, μοντέρ (Ρωσία), Φρεντερίκ Μπουαγιέ, Καλλιτεχνικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Κινηματογραφικού Φεστιβάλ του Les Arcs (Γαλλία) και Κωνσταντίνος Γιάνναρης, σκηνοθέτης (Ελλάδα).
Τον Χρυσό Αλέξανδρο παρέλαβαν η σκηνοθέτιδα Αγγελίνα Νικόνοβα και η πρωταγωνίστρια της ταινίας Όλγα Ντιχοβίτσναγια, η οποία συμμετείχε τόσο στην παραγωγή όσο και στο σενάριο. Η κ. Νικόνοβα χαρακτήρισε «μεγάλη ενθάρρυνση αυτή τη διάκριση», πλέκοντας το εγκώμιο της συνεργάτιδάς της για την εμπιστοσύνη που της έδειξε. Από τη μεριά της, η κ. Ντιχοβίτσναγια ευχαρίστησε όσους εργάστηκαν δωρεάν για την ταινία, χαρακτηρίζοντας το έπαθλο των 20.000 ευρώ που συνοδεύει το συγκεκριμένο βραβείο, ως δώρο για τη δωρεάν δουλειά που κατέβαλαν όλοι οι συντελεστές, μιας και «τα χρήματα του βραβείου είναι λίγο περισσότερα από το κόστος όλης της παραγωγής», όπως υπογράμμισε η ίδια.
Το Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής – Αργυρός Αλέξανδρος (10.000 ευρώ) απονεμήθηκε στην ταινία Ογδόντα γράμματα του Βάτσλαβ Κάντρινκα, ο οποίος τόνισε: «Έπρεπε να δείτε πού ήμουν πέρυσι, όταν η μόνη υποστήριξη που είχα ήταν από φίλους και συγγενείς. Αυτό το βραβείο είναι μεγάλη τιμή για μένα και είμαι πολύ χαρούμενος γιατί αυτή η βράβευση μου δίνει ελπίδα για το μέλλον».
Το Ειδικό βραβείο Κριτικής Επιτροπής για πρωτοτυπία και καινοτομία – Χάλκινος Αλέξανδρος (5.000 ευρώ) απέσπασε η ταινία Πορφίριο του Αλεχάντρο Λάντες. Στον ευχαριστήριο λόγο του, ο σκηνοθέτης έκανε ειδική μνεία στους έλληνες συντελεστές του φιλμ - στον διευθυντή φωτογραφίας Θύμιο Μπακατάκη και τον μοντέρ Γιώργο Μαυροψαρίδη – ενώ ευχαρίστησε το προσωπικό της διοργάνωσης για τη ζεστή υποδοχή.
Το βραβείο Καλλιτεχνικής Επίτευξης απονεμήθηκε στους Ρονίτ Ελκαμπέτς, Μάικλ Μοσόνοφ και Γιόαβ Ρότμαν, πρωταγωνιστές της ταινίας Πλημμύρα του Γκι Νατίβ, καθώς, όπως τονίστηκε στο σκεπτικό της συγκεκριμένης βράβευσης, «χάρη στη δυνατή, παθιασμένη και συμπαγή ερμηνεία τους, αναδεικνύουν την αφήγηση και κάνουν την ταινία αληθινή και βαθιά συγκινητική».
Το βραβείο καλύτερης Ανδρικής Ερμηνείας απονεμήθηκε από τον πρόεδρο του ΕΟΤ, Κωνσταντίνο Ζήκο, στον Βόταν Βίλκε Μέρινγκ, πρωταγωνιστή της ταινίας Η Φωτιά της Μπριγκίτε Μαρία Μπέρτελε.
Την απονομή του βραβείου Γυναικείας Ερμηνείας έκανε ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ, Λάμπης Ταγματάρχης, ο οποίος μεταξύ άλλων, υπογράμμισε τη στήριξη της δημόσιας τηλεόρασης στον ελληνικό κινηματογράφο. Νικήτρια της κατηγορίας αναδείχθηκε η Στεφανία Γουλιώτη για την ερμηνεία της στην ταινία J.A.C.E., του Μενέλαου Καραμαγγιώλη. Το βραβείο παρέλαβε αντί της ηθοποιού ο σκηνοθέτης της ταινίας, ο οποίος μίλησε για ένα βραβείο που ανήκει σε όλους τους ηθοποιούς και τους συντελεστές, τονίζοντας τη σημασία του, καθώς όπως σημείωσε χαρακτηριστικά «οι ηθοποιοί είναι εκείνοι που δίνουν ζωή σε μια ταινία».
Το βραβείο σεναρίου κέρδισε ο Τζον Μακίλνταφ για την ταινία Ιδού Ο Αμνός. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του σεναριογράφου και σκηνοθέτη, ο παραγωγός της ταινίας Κέβιν Τζάκσον, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι είναι κρίμα που ο Τζον Μακίλνταφ, ενώ βρέθηκε στη Θεσσαλονίκη, έφυγε πριν την απονομή.
Το βραβείο σκηνοθεσίας απονεμήθηκε στον Μαρκ Τζάκσον για την ταινία Without. Το βραβείο παρέλαβε εκ μέρους του συμπατριώτη και ομότεχνού της η Σάρα Ντράιβερ, τιμώμενη με αφιέρωμα στο 52ο ΦΚΘ, η οποία ευχαρίστησε το φεστιβάλ για τη στήριξή του προς τον ανεξάρτητο κινηματογράφο και τους νέους δημιουργούς, καθώς στις ΗΠΑ, η ανεξάρτητη κινηματογραφική παραγωγή δεν υποστηρίζεται από το κράτος.
Τα βραβεία Κοινού Fischer, τα οποία συνοδεύονται από χρηματικό έπαθλο 3.000 ευρώ έκαστο, απένειμε ο εμπορικός διευθυντής της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας, Αλέξανδρος Δανιηλίδης. Ο κ. Δανιηλίδης, αναφέρθηκε στη μακροχρόνια στήριξη της Αθηναϊκής Ζυθοποιίας στα σημαντικά πολιτιστικά γεγονότα της πόλης και ειδικότερα στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Στη συνέχεια απένειμε το βραβείο καλύτερης ελληνικής ταινίας, στην ταινία Σούπερ Δημήτριος του Γιώργου Παπαϊωάννου. Ο σκηνοθέτης ευχαρίστησε θερμά εκ μέρους των συντελεστών του φιλμ, τους δικούς του ανθρώπους για τη στήριξή τους και φυσικά το κοινό και το Φεστιβάλ. Να σημειωθεί ότι από φέτος το βραβείο Κοινού για την καλύτερη ελληνική ταινία απονέμεται στη μνήμη του Μιχάλη Κακογιάννη. Την αντίστοιχη τιμητική πλακέτα απένειμε στον σκηνοθέτη η Αλεξάνδρα Γεωργοπούλου, υπεύθυνη δημοσίων σχέσεων του Ιδρύματος Μιχάλη Κακογιάννη.
Το βραβείο Κοινού Fischer του τμήματος Ματιές στα Βαλκάνια απονεμήθηκε στην ταινία Ο εχθρός του Ντέζαν Ζέτσεβιτς. Το βραβείο παρέλαβε αντί του δημιουργού ο Μίρολιουμπ Βούσκοβιτς, διευθυντής του Κέντρου Κινηματογράφου της Σερβίας.
Το βραβείο Κοινού Fischer του τμήματος Ανοικτοί Ορίζοντες κέρδισε η ταινία Τυραννόσαυρος του Πάντυ Κόνσινταϊν. Το βραβείο παρέλαβε η Επίτιμη Πρόξενος της Μεγάλης Βρετανίας στην Ελλάδα, Μαρία Τσακάλη.
Το βραβείο Κοινού Fischer για το Διεθνές Διαγωνιστικό απέσπασε η ισραηλινή ταινία Πλημμύρα του Γκι Νατίβ. Το βραβείο παρέλαβε ο κριτικός κινηματογράφου από το Ισραήλ Νταν Φαϊνάρου, ο οποίος χαρακτήρισε «πολύ σοφό» το κοινό για την επιλογή του.
Το βραβείο «Ανθρώπινες Αξίες» απονεμήθηκε από τον τηλεοπτικό σταθμό της Βουλής των Ελλήνων (Βουλή-Τηλεόραση), σε ταινία του τμήματος Ανοιχτοί Ορίζοντες. Το βραβείο απέσπασε η ταινία Ρωμαίος Έντεκα του Ιβάν Γκρμπόβιτς. Απονέμοντας το βραβείο ο σύμβουλος προγράμματος του καναλιού της Βουλής, Άρης Φατούρος, επεσήμανε το βαθιά ανθρώπινο στοιχείο της ταινίας, ενώ σημείωσε ότι είναι η έβδομη χρονιά που η Βουλή – Τηλεόραση δίνει το συγκεκριμένο βραβείο. Εκ μέρους του δημιουργού το βραβείο παρέλαβε ο πρέσβης του Καναδά στην Ελλάδα Ρόμπερτ Πεκ.
Τα βραβεία της Κριτικής Επιτροπής της Διεθνούς Ομοσπονδίας Κριτικών Κινηματογράφου (FIPRESCI) έδωσαν η πρόεδρος της επιτροπής, Τερέζα Μπρντέκοβα και το μέλος της επιτροπής, Νέστορας Πουλάκος. Το βραβείο FIPRESCI για το Διαγωνιστικό Τμήμα απέσπασε η ταινία Ογδόντα Γράμματα του Βάτσλαβ Κάντρινκα. Δίνοντας το βραβείο, η Τερέζα Μπρντέκοβα έκανε λόγο για την άνθιση της τσέχικης κινηματογραφικής παραγωγής, ενώ παραλαμβάνοντας το βραβείο, ο τσέχος σκηνοθέτης χαρακτήρισε την ταινία του ως μέρος της ζωής του, το οποίο, όπως είπε «μοιράζεται με το κοινό με ιδιαίτερη χαρά». Το βραβείο FIPRESCI για Ελληνική Ταινία απονεμήθηκε στην ταινία Η πόλη των παιδιών του Γιώργου Γκικαπέππα, ταινία που όπως ανέφερε ο Νέστορας Πουλάκος, αντιπροσωπεύει καλύτερα από όσες ελληνικές ταινίες παρακολούθησε η επιτροπή, τις συνθήκες κρίσης στην Ελλάδα.
Τα βραβεία της Πανελλήνιας Ένωσης Κριτικών Κινηματογράφου απένειμε ο πρόεδρος της ΠΕΚΚ, Ανδρέας Τύρος. Το βραβείο της ΠΕΚΚ για ταινία του Διεθνούς Διαγωνιστικού τμήματος, απονεμήθηκε στο φιλμ Πορτρέτο στο λυκόφως και για ταινία του ελληνικού προγράμματος στην ταινία Η πόλη των παιδιών του Γιώργου Γκικαπέππα. «Με την ευκαιρία της συμπλήρωσης ενός έτους από την ψήφιση του νέου νόμου για το σινεμά, διαπιστώνονται τόσο η αδυναμία της εφαρμογής του όσο και οι πρώτες παρενέργειες όπως, για παράδειγμα, ο ακήρυκτος πόλεμος των κινηματογραφιστών μεταξύ τους, η ύφεση αντί της ανάπτυξης και η διάσπαρτη παρουσία των εγχώριων ταινιών σε διάφορα τμήματα του Φεστιβάλ. Όλοι όσοι προτείναμε και υπηρετήσαμε το όραμα της διεθνοποίησης του θεσμού, δεν μπορούσαμε να φανταστούμε το ακριβό τίμημα που δεν είναι άλλο από τον ουσιαστικό αφελληνισμό της εκδήλωσης η οποία ξεκίνησε ως γιορτή και καθρέφτης της ελληνικής παραγωγής. Σε πείσμα της κρατικής αδιαφορίας, των λαθεμένων επιλογών και των κάθε λογής ευθυνών, η Π.Ε.Κ.Κ. βραβεύει μια ελληνική ταινία (και) φέτος, ως δείγμα της υποστήριξής της στον ελληνικό κινηματογράφο που εκπέμπει σήμα κινδύνου, ελπίζοντας ν’ αναληφθούν άμεσα πρωτοβουλίες, ώστε η Θεσσαλονίκη να αποτελεί και τα επόμενα χρόνια την πρωτεύουσα των ελληνικών ταινιών και το γόνιμο σημείο της συνάντησής του με το διεθνές περιβάλλον», σημείωσε ο κ. Τύρος. Παραλαμβάνοντας το βραβείο η κ. Νικόνοβα υπογράμμισε ότι είναι μεγάλη τιμή όταν επιβραβεύονται οι κόποι σου. Με τη σειρά του, παραλαμβάνοντας το βραβείο του, ο κ. Γκικαπέππας ευχαρίστησε την ΠΕΚΚ «για την αναπάντεχη διάκριση, καθώς και το Φεστιβάλ για τη φιλοξενία», ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει ξεχωριστά τους στενούς του συνεργάτες, αλλά και το γιο του, ο οποίος τον ενέπνευσε να γυρίσει αυτή την ταινία.
Μετά την απονομή των βραβείων, ακολούθησε η προβολή της ταινίας Μάρθα Μάρσι Μέι Μαρλίν του Σον Ντέρκιν, που απέσπασε βραβείο σκηνοθεσίας στο φεστιβάλ Σάντανς.
Την τελετή λήξης τίμησαν με την παρουσία τους μεταξύ άλλων οι: Γιάννης Μπουτάρης, Δήμαρχος Θεσσαλονίκης και Πρόεδρος του Δ.Σ. του ΦΚΘ, Βικτωρία Γεωργουβέλα Σύμβουλος Πολιτιστικής Διαχείρισης και Μέλος του Δ.Σ. ΦΚΘ, Σπύρος Πέγκας Αντιδήμαρχος Πολιτισμού, Παιδείας και Τουρισμού και Μέλος Δ.Σ. ΦΚΘ, Φίλιος Στάγκος Γενικός Διευθυντής της Δημοτικής Τηλεόρασης και Ραδιοφώνου και Μέλος Δ.Σ. ΦΚΘ, Γεωργανδρέας Ζάννος Μέλος Δ.Σ. ΦΚΘ, Κωνσταντίνος Ζέρβας Αντιδήμαρχος Περιβάλλοντος, Ποιότητας Ζωής και Ελεύθερων Χώρων, Ανδρέας Κουράκης Αντιδήμαρχος Αστικού Σχεδιασμού, Πολεοδομίας και Δικτύων, Κωνσταντίνος Ζήκος Πρόεδρος Ε.Ο.Τ, Θεόδωρος Σουμπάσης Πρόεδρος Δ.Ε.Θ., Αναστάσιος Τζήκας Αντιπρόεδρος Δ.Ε.Θ., Robert Peck Πρέσβης του Καναδά στην Ελλάδα, Λάμπης Ταγματάρχης Διευθύνων Σύμβουλος ΕΡΤ, Κώστας Μπλιάτκας γενικός διευθυντής ΕΡΤ3, Catherine Kay Γενική Πρόξενος των Η.Π.Α., Christian Thimonier Γενικός Πρόξενος Γαλλίας, Tugrul Biltekin Γενικός Πρόξενος Τουρκίας, Σαμ Ναχμίας Επίτιμος Πρόξενος Ισπανίας, Χρήστος Σαραντόπουλος Επίτιμος Πρόξενος Ιταλίας, Παντελής Πετμεζάς Επίτιμος Πρόξενος Καναδά, Σοφία Κουϊδου - Ανδρέου Αντιπρύτανης Α.Π.Θ., Πολυξένη Αδάμ-Βέλενη Διευθύντρια Αρχαιολογικού Μουσείου Θεσ/νίκης, Λόλα Τότσιου Διευθύντρια Κρατικού Ωδείου Θεσ/νίκης, Γρηγόρης Καραντινάκης Γενικός Διευθυντής Ε.Κ.Κ., Πηνελόπη Σερδάρη Καλλιτεχνική Διευθύντρια Διεθνούς Φεστιβάλ Ρόδου, Sara Driver σκηνοθέτιδα, Marjane Satrapi σκηνοθέτιδα.
Να σημειωθεί ότι το τμήμα Ανοιχτοί Ορίζοντες, το αφιέρωμα στον Ούλριχ Ζάιντλ, οι Ειδικές Προβολές, η έκθεση του Σπύρου Στάβερη και η Αγορά του 52ου Φεστιβάλ χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.