ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ ΚΡΙΣΤΙΑΝ ΜΟΥΝΤΖΙΟΥ
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησε την Τετάρτη 7 Νοεμβρίου 2012, στο πλαίσιο του 53ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, ο ρουμάνος δημιουργός Κριστιάν Μουντζίου, παρουσία του διευθυντή του Φεστιβάλ κ. Δημήτρη Εϊπίδη. Η φετινή διοργάνωση πραγματοποιεί μέσα από το τμήμα «Ματιές στα Βαλκάνια», πλήρες αφιέρωμα στο έργο του σκηνοθέτη, ενός από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του νέου κύματος του ρουμάνικου κινηματογράφου, προβάλλοντας 6 μικρού μήκους και 4 μεγάλου μήκους ταινίες του.
Στο ξεκίνημα της συνέντευξης Τύπου, την οποία συντόνισε ο υπεύθυνος του τμήματος «Ματιές στα Βαλκάνια» Δημήτρης Κερκινός, ο κ. Εϊπίδης επεσήμανε: «Είναι τιμή μας που εξασφαλίσαμε και διοργανώνουμε ένα πλήρες αφιέρωμα στον κορυφαίο ρουμάνο σκηνοθέτη Κρίστιαν Μουντζίου. Λατρεύω τη δουλειά του και τον ευχαριστώ που είναι εδώ μαζί μας». Ο διευθυντής του ΦΚΘ αναφέρθηκε επίσης, γενικότερα στο ρουμάνικο σινεμά, υπογραμμίζοντας ότι αποτελεί παράδειγμα για τους έλληνες κινηματογραφιστές, το πώς ξεκίνησε από χαμηλά και με μικρό προϋπολογισμό κατέκτησε το ενδιαφέρον και την αγάπη του παγκόσμιου κοινού.
«Είναι μεγάλη η τιμή και η χαρά να βρίσκομαι στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με αφορμή το πρώτο πλήρες αναδρομικό αφιέρωμα στη δουλειά μου. Στη Θεσσαλονίκη κέρδισα για πρώτη φορά το βραβείο κοινού και όλοι ξέρουμε ότι στον κινηματογράφο αυτό είναι το σημαντικότερο βραβείο», δήλωσε από την πλευρά του ο Κρίστιαν Μουντζίου.
Αναφορικά με την άνθιση του ρουμάνικου σινεμά την τελευταία δεκαετία, ο κ. Μουντζίου σημείωσε ότι αυτή αρχικά προήλθε από την αντίδραση των κινηματογραφιστών απέναντι στο σινεμά του παρελθόντος. «Στη συνέχεια, οι διεθνείς επιτυχίες ορισμένων σκηνοθετών έδωσαν το κίνητρο και στους υπόλοιπους για να διατηρήσουν ένα επίπεδο κι έτσι αρχίσαμε να έχουμε καλή ανταπόκριση από διάφορα φεστιβάλ, με αποτέλεσμα προοδευτικά να δημιουργηθεί μια προσωπική ηθική σε κάθε δημιουργό», τόνισε ο ίδιος. Οι ταινίες του Κριστιάν Μουντζίου είναι ιδιαίτερα δημοφιλείς στο κοινό της Ρουμανίας, ιδιαίτερα μετά το Χρυσό Φοίνικα που απέσπασε στο Φεστιβάλ των Καννών το 2007 για την ταινία 4 μήνες, 3 εβδομάδες και 2 μέρες. «Αν και το θέμα της ταινίας είχε δημιουργήσει μια πολεμική, με τη βράβευση της η ταινία κίνησε την περιέργεια του κόσμου. Τελικά άνοιξε το δημόσιο διάλογο για το ζήτημα των εκτρώσεων στη Ρουμανία», σημείωσε ο κ. Μουντζίου. Όπως είπε ο ίδιος, εκείνη τη χρονιά οργάνωσε ένα κινηματογραφικό καραβάνι, προβάλλοντας τη συγκεκριμένη ταινία ακόμη κι εκεί όπου δεν υπήρχαν κινηματογραφικές αίθουσες. Η ταινία έκοψε πάνω από 400.000 εισιτήρια κι έγινε η πιο επιτυχημένη της χρονιάς. Ωστόσο, στα χρόνια που ακολούθησαν, η Ρουμανία γέμισε με πολυ-κινηματογράφους που κατά κανόνα προβάλλουν αμερικάνικες ταινίες, ενώ έχουν απομείνει ελάχιστες μεμονωμένες αίθουσες. «Οι ταινίες μου εξακολουθούν να είναι δημοφιλείς, αλλά πλέον όχι οι πιο δημοφιλείς της χρονιάς. Νομίζω ότι οι Ρουμάνοι με εκτιμούν για τη διεθνή αναγνώριση που έχω λάβει, ακόμη κι αν δεν έχουν δει τις ταινίες μου», σχολίασε ο δημιουργός.
Απαντώντας στο ερώτημα για το πώς επιλέγει τα θέματα των ταινιών του, ο Κριστιάν Μουντζίου εξήγησε ότι πηγή έμπνευσής του αποτελεί η ίδια η ζωή. «Αφήνω τη ζωή να με εμπνέει με τη πολυπλοκότητά της, δεν εμπνέομαι από άλλες ταινίες που αποτελούν ήδη μια ερμηνεία της. Το θέμα που επιλέγω κάθε φορά σχετίζεται με ό,τι με απασχολεί στη ζωή μου, εμένα τον ίδιο. Για παράδειγμα, γύρισα το 4 μήνες, 3 εβδομάδες και 2 ημέρες όταν επρόκειτο να γίνω πατέρας. Τώρα που έχω δύο παιδιά, με απασχολούσε το τι θα τους πω για το ρόλο της θρησκείας στην κοινωνία, γι΄ αυτό έκανα το πρόσφατο φιλμ μου Πίσω από τους λόφους. Επίσης, συχνά επιλέγω θέματα καθημερινά, θέματα που ίσως διαβάζω από τις εφημερίδες».
Σε αρκετές από τις ταινίες του Κριστιάν Μουντζίου, κομβικό ρόλο παίζουν οι γυναίκες. Ο σκηνοθέτης σχολίασε σχετικά: «Ίσως, γιατί θέλω να αναδεικνύω δυσλειτουργικές πτυχές της κοινωνίας, όπως η βία και η επιθετικότητα, οπότε οι γυναίκες είναι πολύ πιο ευάλωτες». Σύμφωνα με τον ίδιο πάντως, η άποψη του σκηνοθέτη διαφαίνεται από την επιλογή του θέματος της ταινίας του. «Προτιμώ να προβάλλω το θέμα και όχι την άποψή μου επ' αυτού. Θέλω να δημιουργώ το πλαίσιο και να παρέχω στον θεατή όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, έτσι ώστε να σκεφτεί ο ίδιος το θέμα. Δεν θέλω να του δώσω ‘’μασημένη τροφή’’». Την ίδια μέθοδο ακολουθεί ο σκηνοθέτης και με τους ηθοποιούς του. «Τους λέω να μη σκέφτονται τις έννοιες και τα νοήματα, να μην κρίνουν τους χαρακτήρες, αλλά να βρουν στοιχεία του εαυτού τους εντός του ρόλου και να επικεντρωθούν στη στιγμή. Είναι σημαντικό να μην ανάγεις τη δουλειά σου σε έννοιες, γιατί έτσι δεν περιορίζεις το νόημα, που μπορεί να ερμηνευτεί από διαφορετικές σκοπιές», υπογράμμισε σχετικά ο σκηνοθέτης.
Στις ταινίες του ο Κριστιάν Μουντζίου επιλέγει το μονοπλάνο σε κάθε σκηνή, έτσι ώστε να αποτυπώνει το θέμα του στις πραγματικές του διαστάσεις και σε πραγματικό χρόνο «γιατί αυτό είναι απόρροια της άποψής μου για το σινεμά», όπως διευκρίνισε χαρακτηριστικά. Μάλιστα, υπάρχουν σκηνές που διαρκούν πέντε ή και δέκα λεπτά και έχουν γυριστεί με τη συγκεκριμένη τεχνική. «Θα μπορούσα να προκαλέσω βαθιά συναισθήματα με τη μουσική ή με κάποιο κοντινό πλάνο. Όμως αυτό είναι κόλπο. Δεν κάνω πλάνα από περίεργες γωνίες, δεν κάνω μοντάζ, έτσι ώστε ο θεατής να βλέπει ό,τι συμβαίνει σε πραγματικό χρόνο και να σχηματίσει ορθή άποψη. Δεν κάνω συμβιβασμούς για να αρέσω στο κοινό και πιστεύω ότι οι θεατές αισθάνονται την εντιμότητα ενός κινηματογραφιστή, ακόμη κι αν δεν καταλαβαίνουν το πώς γυρίστηκε η ταινία».
Μπορεί ο κινηματογράφος να δώσει λύσεις; Απαντώντας σε αυτή την ερώτηση, ο Κριστιάν Μουντζίου δήλωσε: «Θα μου άρεσε να έχω αυτή την ψευδαίσθηση, αλλά δε νομίζω ότι το σινεμά μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Αυτό που μπορεί να κάνει είναι να προκαλέσει τον κόσμο για να σκεφτεί και, έπειτα, αναλύοντας το θέμα να καταλήξει στο δικό του συμπέρασμα. Είναι σημαντικό να επανεξετάζουμε την άποψή μας ή και να αμφισβητούμε τις αρχές μας πάνω σε σημαντικά πράγματα στη ζωή και αυτό το ερέθισμα μπορεί να μας το δώσει το σινεμά. Μπορεί να αποτελέσει την αφετηρία για δημόσια συζήτηση πάνω στο θέμα της ταινίας, η οποία να ξεπερνά την ίδια την ιστορία που αφηγείται το φιλμ».
Κλείνοντας τη συνέντευξη Τύπου, ο Κριστιάν Μουντζίου αναφέρθηκε στο καλύτερο σχόλιο που άκουσε για ταινία του, το οποίο έγινε κατά τη διάρκεια της διαδικασίας ερωταπαντήσεων, μετά το τέλος μιας προβολής. «Κάποιος μου είπε ‘’ήρθα με πολλές προκαταλήψεις, φεύγω με λιγότερες’’. Αυτό ήταν το καλύτερο κομπλιμέντο».
Τα αφιερώματα σε δημιουργούς εντάσσονται στην ενότητα «Ανοιχτοί Ορίζοντες», η οποία χρηματοδοτείται, μεταξύ άλλων δράσεων του 53ου ΦΚΘ, από την Ευρωπαϊκή Ένωση - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, στο πλαίσιο του ΠΕΠ Κεντρικής Μακεδονίας 2007-2013.
