Το καλοκαιρινό και υβριδικό 23ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης ξεκίνησε με την εκρηκτική Τίνα
Με μια προβολή κάτω από τα αστέρια, στον αυτοσχέδιο θερινό κινηματογράφο John Cassavetes Open Air, που έχει στηθεί στην Προβλήτα Α΄ στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης, το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης επέστρεψε μετά από δεκαέξι μήνες πανδημίας στον φυσικό του χώρο: μπροστά στη μεγάλη οθόνη. Η έναρξη του καλοκαιρινού και υβριδικού 23oυ Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 24 Ιουνίου, με το εκρηκτικό μουσικό ντοκιμαντέρ Τίνα των Νταν Λίντσεϊ και Τι Τζέι Μάρτιν για τη μυθική σταρ Τίνα Τέρνερ. Στην τελετή παρευρέθηκαν και απηύθυναν χαιρετισμό η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη, ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, και ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας.
Το κοινό καλωσόρισε ο καλλιτεχνικός διευθυντής του Φεστιβάλ, Ορέστης Ανδρεαδάκης. «Ήταν δύσκολοι οι τελευταίοι δεκαέξι μήνες. Μήνες δοκιμασίας. Για πρώτη φορά στην εξηντάχρονη ιστορία του, το Φεστιβάλ αναγκάστηκε να μείνει μακριά από τους φυσικούς του χώρους αλλά δεν το έβαλε κάτω. Τώρα, το Φεστιβάλ είναι και πάλι εδώ. Στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, στα θερινά της πόλης και στο σαλόνι του σπιτιού μας online σε όλη την Ελλάδα. Είναι, όπως λέει και το φετινό μας σλόγκαν... και του λιμανιού και του σαλονιού».
Τον λόγο πήρε η γενική διευθύντρια του Φεστιβάλ, Ελίζ Ζαλαντό. «Είμαστε πολύ χαρούμενοι γιατί επιτέλους θα δούμε όλοι μαζί ταινίες ύστερα από δεκαέξι δύσκολους μήνες. Σας καλωσορίζουμε και πάλι στον φυσικό χώρο του Φεστιβάλ στη Θεσσαλονίκη, την πόλη του σινεμά. Σας καλωσορίζουμε εδώ, στο υπέροχο λιμάνι, κάτω από αυτό το απίστευτο φεγγάρι. Ευχόμαστε να περάσετε δέκα μοναδικές ημέρες γεμάτες από τα ντοκιμαντέρ που αλλάζουν τη ζωή μας», ανέφερε.
Όπως εξήγησε ο κ. Ανδρεαδάκης, «το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης είχε πάντα τρεις πιστούς φίλους, το Υπουργείο Πολιτισμού και Αθλητισμού που το υποστηρίζει, το ενισχύει και το εμπνέει. Την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας που, μέσα από το πρόγραμμα ΕΣΠΑ, του παρέχει πολύτιμη και γενναιόδωρη βοήθεια και βέβαια τον Δήμο Θεσσαλονίκης, ο οποίος συνδιοικεί το Φεστιβάλ και στέκεται πάντα δίπλα του. Κυρίως στα δύσκολα».
Παίρνοντας τον λόγο, ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης, Κωνσταντίνος Ζέρβας, ανέφερε ότι «και στα δύσκολα τα καταφέρνουμε και στα εύκολα που θα έρθουν μπροστά μας ελπίζω πως θα τα πάμε ακόμα καλύτερα. Είμαι εξαιρετικά χαρούμενος που κάθομαι μπροστά σε μεγάλη οθόνη. Είμαι ευτυχής που το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ θα υποδεχτεί το κοινό του σε δύο αυτοσχέδιους χώρους και σε επτά θερινούς κινηματογράφους. Κάπως έτσι άλλωστε μου έλεγε η μητέρα μου πως ήταν η πλατεία Αριστοτέλους. Δεξιά και αριστερά υπήρχαν θερινά σινεμά και ο κόσμος κατέβαινε στο κέντρο της πόλης και έβλεπε κινηματογράφο. Αυτό ακριβώς θα ζήσουμε και εμείς εδώ στη Θεσσαλονίκη, μια πόλη που αγαπάει τον κινηματογράφο, αγαπάει το Φεστιβάλ Κινηματογράφου και το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Οι δεκαέξι αυτοί δύσκολοι μήνες είναι πλέον πίσω μας. Βέβαια τώρα που το σκέφτομαι, θα μπορούσε να είναι ο τίτλος και το θέμα ενός εξαιρετικού ντοκιμαντέρ, καθώς το πρώτο κρούσμα στην Ελλάδα ήταν στη Θεσσαλονίκη, ήταν στο δημαρχείο, ήταν στο γραφείο μου. Οπότε θα μπορούσα να πρωταγωνιστήσω σε ένα τέτοιο ντοκιμαντέρ. Θέλω να συγχαρώ όλους όσοι δούλεψαν σκληρά όλο αυτό το διάστημα. Είναι εξαιρετικά σημαντικό διότι ο κόσμος βρίσκεται έστω και διαδικτυακά κοντά μας, αλλά η συνήθεια να ερχόμαστε σε αίθουσες εύχομαι να μην αλλάξει ποτέ. Καλές προβολές, πάντα επιτυχίες, ό,τι κακό να είναι πίσω μας και ό,τι καλύτερο μπροστά μας».
Ο Υφυπουργός Εσωτερικών αρμόδιος για θέματα Μακεδονίας-Θράκης, Σταύρος Καλαφάτης, πήρε τη σκυτάλη: «Χαίρομαι πάρα πολύ που είμαστε πάλι όλοι μαζί, μια συντροφιά, μια παρέα μετά από δεκαέξι πολύ δύσκολους μήνες. Με σβηστές μηχανές, με κλειστές αίθουσες, μια καταχνιά στην καρδιά μας. Νομίζω ότι πλέον βαδίζουμε τα τελευταία βήματα προς την ελευθερία και είμαστε πάρα πολύ χαρούμενοι. Το σινεμά άντεξε. Το Φεστιβάλ άντεξε. Και είναι σημαντικό πως μέσα και από την τεχνολογία και μέσα από την υβριδική μορφή, μπόρεσε και διατήρησε τον σφυγμό και τον παλμό του. Και τώρα αξιοποιεί το ελληνικό καλοκαίρι για να μπορέσει να προσφέρει μια σειρά από εξαιρετικά ντοκιμαντέρ. Είμαστε όλοι δίπλα στο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, στεκόμαστε στο πλευρό του. Είναι υποχρέωσή μας, καθήκον μας, ανάγκη μας. Είμαστε θεσμός της πόλης, αλλά και της Μακεδονίας και της Θράκης, και πιστεύω ότι μέσα από τη δοκιμασία που περάσαμε αυτός ο εξαιρετικός θεσμός βγήκε ακόμη πιο δυνατός. Το Φεστιβάλ είχε πάντα ανάγκη τους σινεφίλ. Και οι σινεφίλ το Φεστιβάλ. Καλές προβολές και ας κοιτάξουμε μπροστά».
Τον λόγο πήρε ο Ορέστης Ανδρεαδάκης, λέγοντας πως «κλειστήκαμε στα σπίτια μας και ζούσαμε σε ένα περίπου αληθινό κόσμο με περίπου αληθινές καταστάσεις, με περίπου αλήθειες. Περίπου αλήθειες για τον ιό, περίπου αλήθειες για τα εμβόλια, περίπου αλήθειες για τις σχέσεις μας, τις κοινωνικές, τις πολιτικές, τις επαγγελματικές, τις ερωτικές. Και ξαφνικά πέσαμε στην παγίδα να νομίζουμε ότι αυτός ο περίπου αληθινός κόσμος είναι πιο εύκολος από τον κανονικό κόσμο, διότι μας βοηθάει να φτιάχνουμε εύκολους εχθρούς και να τους σταυρώνουμε. Να γινόμαστε οπαδοί και ανθρωποφάγοι. Να θέλουμε να συντρίψουμε τον άλλον, μόνο και μόνο επειδή διαφωνούμε μαζί του. Όμως οι διαφωνίες είναι η ουσία της Δημοκρατίας. Υπάρχει τίποτα συναρπαστικότερο από τις διαφωνίες; Με τις διαφωνίες προχωρά η ανθρώπινη σκέψη, οι επιστήμες, η τέχνη, η τεχνολογία, ακόμη και ο έρωτας μια διαφωνία είναι. Εκρηκτική και αναγεννητική. Τα ζευγάρια που καταφέρνουν να ζουν πολλά χρόνια μαζί το γνωρίζουν πολύ καλά αυτό. Για εμάς πάντως υπήρξαν και κάποιες αληθινές αλήθειες. Και η πρώτη από αυτές ήταν η σχέση μας με τη γυναίκα που θα καλέσω τώρα εδώ. Μας υποστήριξε, μας ενέπνευσε, μας έδωσε ιδέες και κουράγιο και είχε πάντα ανοιχτό το τηλέφωνό της για να μας ακούσει».
Στη συνέχεια, η Υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού, Λίνα Μενδώνη κήρυξε την έναρξη του Φεστιβάλ, σημειώνοντας: «Με πολύ χαρά είμαι σήμερα εδώ, γιατί έχουμε τη δυνατότητα πια να είμαστε μαζί έστω και με τις αποστάσεις και τις μάσκες μας. Ο πολιτισμός με απομόνωση δεν έχει την ουσία και την ομορφιά που έχει ο πολιτισμός που είναι από δύο και πάνω. Άλλωστε, η ίδια η λέξη πολιτισμός παραπέμπει στην πόλη, στους πολίτες, στους ανθρώπους. Επί 23 χρόνια το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ έχει μία προσωπική, συγκεκριμένη, ποιοτική σχέση με την πόλη, με τους Θεσσαλονικείς, με όλη την Ελλάδα, με ανθρώπους που έρχονται από το εξωτερικό για να είναι μαζί μας, για να ζήσουν τις μέρες του Φεστιβάλ Κινηματογράφου και του Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ. Ελπίζω ότι είναι η τελευταία χρονιά που θα πραγματοποιηθεί το Φεστιβάλ σε υβριδική μορφή κατ' ανάγκη. Μπορεί στο μέλλον να γίνεται υβριδικά, αλλά από επιλογή. Δεν μπορώ παρά να ευχηθώ καλή συνέχεια, καλή επιτυχία, καλές προβολές και πάντα μαζί».
Όσο για την ταινία έναρξης, η επιλογή της δεν ήταν τυχαία. Όπως εξήγησε ο κ. Ανδρεαδάκης, «η Τίνα Τέρνερ ήταν μια από τις πρώτες γυναίκες που μίλησαν ανοιχτά για την έμφυλη βία. Για την κακοποίηση των γυναικών, για την πατριαρχική κοινωνία και την τοξικότητα, οι οποίες μπορούν να οδηγήσουν σε ανείπωτες τραγωδίες. Όπως έγραψε και ο επικεφαλής προγράμματος Γιώργος Κρασσακόπουλος, η Τίνα Τέρνερ μάς ξεσηκώνει με την μουσική της και μας μαθαίνει ότι το να κοιτάμε μόνο μπροστά είναι η καλύτερη εκδίκηση για όσα αφήνουμε πίσω».
Συνολικά, μέχρι την Κυριακή 4 Ιουλίου, 92 ταινίες προβάλλονται στους δύο προσωρινούς θερινούς κινηματογράφους στην Προβλήτα Α΄, στο Λιμάνι Θεσσαλονίκης, και σε επτά ακόμα θερινούς κινηματογράφους της πόλης: Μέγαρο Μουσικής Θεσσαλονίκης, Άλεξ, Απόλλων, Ελληνίς, Ναταλί, Σινέ Άλσος του Δήμου Νεάπολης - Συκεών, Σινέ Τζένη Καρέζη του Δήμου Παύλου Μελά. Παράλληλα, οι θεατές μπορούν να παρακολουθήσουν 142 ταινίες από το σπίτι τους, σε όλη την Ελλάδα, μέσω της ψηφιακής πλατφόρμας του Φεστιβάλ online.filmfestival.gr.