62ο ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ||
4- 14/11/2021
Καθολικά προσβάσιμη προβολή της ταινίας Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; του Ντίνου Κατσουρίδη
Το Σάββατο 5 Νοεμβρίου πραγματοποιήθηκε η προβολή της ταινίας Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; του Ντίνου Κατσουρίδη, ολοκληρώνοντας τις δύο προβολές καθολικής προσβασιμότητας που πραγματοποιεί το 62ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, σε συνεργασία με την Alpha Bank, χορηγό προσβασιμότητας του Φεστιβάλ. Όπως κάθε χρόνο, έτσι και φέτος, στόχος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είναι να μοιράζεται τη δύναμη του σινεμά με όλους τους θεατές ανεξαιρέτως. Για αυτό τον λόγο, προβάλλει ταινίες με ακουστική περιγραφή [AD: Audio Description] για τυφλούς και άτομα με προβλήματα όρασης και με υπότιτλους για Κ/κωφούς και βαρήκοους [SDH: Subtitles for the Deaf or hard of Hearing], τόσο στις αίθουσες όσο και στις online προβολές.
Την ταινία προλόγισε ο κριτικός του περιοδικού Αθηνόραμα, Χρήστος Μήτσης, ευχαριστώντας το κοινό για την παρουσία του και δίνοντας παράλληλα συγχαρητήρια στο Φεστιβάλ τόσο για τη δράση των καθολικά προσβάσιμων προβολών όσο και για την πραγματοποίηση της συγκεκριμένης εκδήλωσης με αφορμή την επέτειο των δέκα χρόνων από τον θάνατο του Ντίνου Κατσουρίδη.
«Η ταινία που θα δούμε είναι γυρισμένη το 1971 και είχε γράψει μια από τις πιο διάσημες σελίδες στην ιστορία του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, όταν ο Θανάσης Βέγγος ανέβηκε στη σκηνή για να παραλάβει το βραβείο Α΄ Ανδρικού Ρόλου, στην Εταιρεία Μακεδονικών Σπουδών όπου διεξαγόταν τότε το Φεστιβάλ, και εισέπραξε ένα από τα πιο θερμά χειροκροτήματα στην ιστορία του θεσμού. Εγώ, όμως, θέλω να πιάσω το νήμα από το 1966, μια άλλη ιστορική χρονιά για το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, με τον Ντίνο Κατσουρίδη και πάλι παρόντα στη Θεσσαλονίκη, με τη ταινία Σύντομο διάλειμμα. Το 1966 θεωρείται σημαδιακή χρονιά για το ελληνικό σινεμά, διότι κυκλοφόρησαν 6-7 ταινίες που συγκαταλέγονται μέχρι και σήμερα στις καλύτερες στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου (Μέχρι το πλοίο του Αλέξη Δαμιανού, Η Εκδρομή του Τάκη Κανελλόπουλου, Πρόσωπο με Πρόσωπο του Ροβήρου Μανθούλη, Με τη λάμψη στα μάτια του Πάνου Γλυκοφρύδη, Ο Θάνατος του Αλέξανδρου του Δημήτρη Κολλάτου). Η κριτική επιτροπή εκείνη τη χρονιά είχε ως μέλη τον Μάνο Χατζιδάκι, τον Τσαρούχη, τον Μπακογιαννόπουλο, τον σκηνοθέτη Γρηγόρη Γρηγορίου την Έλλη Λαμπέτη, τον θεσσαλονικιό ποιητή Γιώργο Βαφόπουλο, οι οποίοι έδωσαν τελικά το βραβείο στην ταινία Ξεχασμένοι ήρωες του Νίκου Γαρδέλη, παραγωγής Τζειμς Πάρις, μια εθνικοπατριωτική-ηρωική ταινία από εκείνες που γυρίζονταν μαζικά εκείνη την εποχή. Βλέποντας μια τόσο δυνατή φουρνιά από καλλιτεχνικές ταινίες που προβλήθηκαν στη Θεσσαλονίκη, θα περίμενε κανείς ένα διαφορετικό μέλλον για τον ελληνικό κινηματογράφο, όπου το εμπορικό και το καλλιτεχνικό σινεμά θα διασταυρώνονταν, κάτι που δυστυχώς δεν είδαμε ποτέ. Δυστυχώς, την επόμενη χρονιά, με την Χούντα των Συνταγματαρχών, διακόπηκε κάθε προσπάθεια για κάτι βαθύτερο καλλιτεχνικά. Λίγο αργότερα, γεννήθηκε ο Νέος Ελληνικός Κινηματογράφος και οι ταινίες που προανέφερα –ή έστω κάποιες από αυτές– θεωρήθηκαν προάγγελοι αυτού που έμελλε να έρθει», ανέφερε στην αρχική του τοποθέτηση ο κ. Μήτσης
Μετά τη σύντομη κινηματογραφική ιστορική αναδρομή, ο κ. Μήτσης στάθηκε στην ανεκτίμητη προσφορά του Ντίνου Κατσουρίδη στον ελληνικό κινηματογράφο. «Αν υπάρχει, λοιπόν, ένας άνθρωπος, ο όποιος μας δείχνει τι θα μπορούσε να συμβεί αν τα δύο αυτά ρεύματα διασταυρώνονταν είναι ο Ντίνος Κατσουρίδης. Πολλές από τις ταινίες, που δεν είδαμε ποτέ, θα μπορούσαν να συνδυάζουν τα καλλιτεχνικά θέλγητρα και την επικοινωνία με το κοινό, ταινίες σαν το Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση;. Ο Κατσουρίδης, λοιπόν, είναι μια εμβληματική μορφή για το ελληνικό σινεμά γιατί είναι ο άνθρωπος που ερχόταν από το παλιό και έμενε έκθαμβος απέναντι στο καινούριο. Ο Κατσουρίδης, όπως έχει γράψει πολύ εύστοχα ο Τάσος Γράφος, ένας από τους κορυφαίους σκηνογράφους, “δεν ήταν απλώς ένας σπουδαίος κινηματογραφιστής, ήταν κινηματογράφος από το Α ως το Ω”. Ήταν σπουδαίος φωτογράφος, ήταν μοντέρ, τσακώθηκε μέχρι και με τον Φίνο για τον τρόπο που φωτογράφιζαν οι παλιοί γιατί κατάλαβε ποιος ήταν ο νέος τρόπος έκφρασης. Είναι ο άνθρωπος που έχει σκηνοθετήσει τις τρεις πιο ξεκαρδιστικά μελαγχολικές κωμωδίες του ελληνικού κινηματόγραφου, τις ταινίες Της Κακομοίρας (τον γνωστό μας «Μπακαλόγατο»), Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; και Θανάση πάρε τ’ όπλο σου. Ταινίες αστείες και ταυτόχρονα τόσο βαθιά μελαγχολικές, σε έναν πραγματικά δυσεύρετο συνδυασμό», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Κλείνοντας, ο κ. Μήτσης έκανε ειδική μνεία στο γεγονός ότι ο Ντίνος Κατσουρίδης, ακόμη και σε μεγάλη ηλικία, βοηθούσε όλους τους νέους σκηνοθέτες, δίνοντας τα μηχανήματά του, κάνοντας παραγωγή σε μικρού μήκους ταινίες, δουλεύοντας ακόμα και δωρεάν ως διευθυντής φωτογραφίας. Σε έναν κόσμο που έχει τους εμπόρους από τη μία και τους δημιουργούς από την άλλη, στη μέση στέκεται ο Κατσουρίδης, που γνώριζε και τους δύο κόσμους στην εντέλεια. Του οφείλουμε παρά πολλά», κατέληξε ο κ. Μήτσης, προσκαλώντας το κοινό στην προβολή του ντοκιμαντέρ Μια ζωή σαν σινεμά - Ντίνος Κατσουρίδης της Ισαβέλλας Μαυράκη, συντρόφου του ακούραστου εργάτη του ελληνικού σινεμά, που προβάλλεται επίσης στη φετινή διοργάνωση του Φεστιβάλ. Η ταινία Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; και το ντοκιμαντέρ της Ισαβέλλας Μαυράκη συγκροτούν ένα μίνι αφιέρωμα που πραγματοποιεί το 62ο Φεστιβάλ Κινηματόγραφου Θεσσαλονίκης στον Ντίνο Κατσουρίδη, με αφορμή τη συμπλήρωση δέκα ετών από τον θάνατό του.
Λίγα λόγια για τη ταινία Τι έκανες στον πόλεμο, Θανάση; (1971)
Χρησιμοποιώντας τον πάντοτε ανατρεπτικό λόγο της κωμωδίας, με τον Θανάση Βέγγο να ενσαρκώνει τη θυμοσοφία, την υποταγή αλλά και την αντίσταση, ο Ντίνος Κατσουρίδης επικεντρώνει το βλέμμα του στον καθημερινό άνθρωπο της Κατοχής. Σε εκείνον που, όσο κι αν το επιθυμεί, δεν μπορεί να παραμείνει αμέτοχος, αλλά παρασύρεται στη δίνη της συλλογικής δράσης. Εδώ, ένας απλός εργάτης, πεινασμένος, φυλακίζεται, βασανίζεται και βρίσκεται να κάνει ακούσια αντίσταση. Η ταινία λειτούργησε και ως μια υπόγεια παραβολή για το καθεστώς της Χούντας και αποτέλεσε μια από τις τελευταίες μεγάλες εισπρακτικές επιτυχίες του ελληνικού σινεμά της εποχής.
Καθολικά προσβάσιμες προβολές
Με χορηγό προσβασιμότητας την Alpha Bank, το Φεστιβάλ θα πραγματοποιήσει δύο καθολικά προσβάσιμες προβολές, όπου το κοινό θα έχει την ευκαιρία να απολαύσει το αριστούργημα Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση; του Ντίνου Κατσουρίδη, που άλλαξε τον ρου της καριέρας του Θανάση Βέγγου, καθώς και το αξέχαστο Δοξόμπους του Φώτου Λαμπρινού, που μας μεταφέρει στην καρδιά της βυζαντινής κοινωνίας του 14ου αιώνα. Οι συγκεκριμένες ταινίες θα είναι προσβάσιμες τόσο στις αίθουσες του Φεστιβάλ όσο και στις διαδικτυακές προβολές τους.
Χορηγός προσβασιμότητας:
Σε συνεργασία με:
