Η συζήτηση «Οι ενεργειακές κοινότητες ως κινητήριες δυνάμεις για μια κοινωνικά και περιβαλλοντικά βιώσιμη κινηματογράφηση» πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 9 Μαρτίου, στο πλαίσιο του Climate Hub, της νέας δράσης που εγκαινίασε το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης στην προσπάθειά του να υλοποιήσει τον στόχο της βιωσιμότητας. Πρόκειται για μια σειρά ομιλιών με τη συμμετοχή σημαντικών οργανισμών, ομάδων και εμπειρογνωμόνων με εμπειρία σε θέματα περιβαλλοντικής και κοινωνικής βιωσιμότητας, τα οποία θα συζητηθούν υπό το πρίσμα της εφαρμογής τους στον οπτικοακουστικό τομέα.
Στο πέμπτο Climate Hub έγινε μια συζήτηση για την κλιματική αλλαγή και τη δίκαιη μετάβαση σε ένα σύστημα καθαρής ενέργειας. Διερευνήθηκε η έννοια της κλιματικής αλλαγής, των ενεργειακών κοινοτήτων και το πώς θα μπορούσαμε να διασφαλίσουμε ότι η μετάβαση αυτή θα είναι δίκαιη, συμπεριληπτική και δημοκρατική. Προσκεκλημένος ήταν ο Δημήτρης Κιτσικόπουλος από την ELECTRA ENERGY Cooperative, ενώ τη συζήτηση συντόνισε η sustainability coordinator του Φεστιβάλ, Έμμα Δοξιάδη.
Η κ. Δοξιάδη σύστησε τον κ. Κιτσικόπουλο στο κοινό, ο οποίος ξεκίνησε την τοποθέτησή του δηλώνοντας πως ο χώρος του κινηματογράφου είναι μεγάλος καταναλωτής ενέργειας: «Μου κάνει εντύπωση πως δεν μας έχει προσεγγίσει ακόμη κάποιος από τον χώρο του κινηματογράφου. Γενικότερα, μας προσεγγίζουν πολλοί άνθρωποι από τον αγροτικό και τον τουριστικό χώρο. Είμαστε μια ΚοινΣΕπ που υποστηρίζει από το 2016 πολίτες και επιχειρήσεις για να δημιουργήσουν ενεργειακές κοινότητες: πώς δηλαδή να παράγουν τη δική τους ενέργεια και να είναι βιώσιμοι συλλογικά. Συνήθως βρισκόμαστε έξω, στο πεδίο, υποστηρίζοντας Δήμους και τοπικές κοινότητες. Με χαρά αποδέχομαι την πρόσκληση από το Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ, με την προοπτική του να γίνει το ντοκιμαντέρ πιο “πράσινο”, έναν στόχο δηλαδή κοινωνικά και δημοκρατικά ωφέλιμο», σχολίασε.
Σε ερώτηση της κ. Δοξιάδη σχετικά με το τι σημαίνει δικαιοσύνη στην ενεργειακή κοινότητα, απάντησε σχετικά: «Από το 2015, στην Συμφωνία του Παρισίου για την κλιματική αλλαγή αναγνωρίστηκε ο ρόλος των πολιτών στο ζήτημα. Δεν είναι αποκλειστική δουλειά του κράτους, αλλά λειτουργεί σε ατομικό και συλλογικό επίπεδο. Στη συνέχεια, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσίευσε μια σειρά από Οδηγίες που αναγνώρισαν τον ρόλο των πολιτών στην καθαρή ενέργεια, και κάλεσε τα κράτη-μέλη να τις υιοθετήσουν. Αυτή ήταν η πρώτη Οδηγία για ένα θεσμικό πλαίσιο γύρω από την ενεργειακή κοινότητα. Ο πρώτος νόμος ήρθε στην Ελλάδα το 2018, όταν και δημιουργήθηκε το θεσμικό πλαίσιο στη χώρα μας. Οι ενεργειακές κοινότητες είναι νομικές οντότητες», σημείωσε.
Στη συνέχεια, ανέλυσε τον όρο της δίκαιης μετάβασης: «Από το σημείο που θα αποδεχτούμε τη μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, δεν πρέπει να μείνει κανένας πίσω. Επενδύονται πολλά χρήματα στον τομέα και ο ρόλος της κοινωνίας πρέπει να είναι ουσιαστικός ώστε να διαχυθούν τα οφέλη σε όλους εμάς. Εμείς, ως ΚοινΣΕπ, δεν παράγουμε ενέργεια, λειτουργούμε όμως συμβουλευτικά σε πολλά μέρη της Ελλάδας και στα Βαλκάνια. Η αλήθεια είναι πως τα πράγματα δεν είναι ιδανικά, τουλάχιστον όχι ακόμη. Επειδή όμως υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο, η Οδηγία από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και μία πολύ συγκεκριμένη κατεύθυνση από την Ευρωπαϊκή Ένωση, είμαι αισιόδοξος πως θα φτάσουμε στην ενεργειακή δημοκρατία. Η θέληση από τους πολίτες είναι σημαντική, αλλά η ενεργειακή δημοκρατία είναι ένας μαραθώνιος», ανέλυσε.
Στο σημείο αυτό, εξήγησε το μοντέλο της ιδιοκατανάλωσης: «Είναι ένα απλό και ευνοϊκό μοντέλο είτε για εταιρίες είτε για πολίτες. Μια ενεργειακή κοινότητα μπορεί να φτιάξει ένα φωτοβολταϊκό πάρκο. Η ενέργεια αυτή θα καταγράφεται από τον διαχειριστή του δικτύου και συμψηφίζεται με την κατανάλωση στην επιχείρηση ή στο σπίτι του πολίτη, με αποτέλεσμα μείωση στον λογαριασμό. Κάποιοι αποφασίζουν να πουλάνε το ρεύμα από τα φωτοβολταϊκά τους, όμως το δικό μας μοντέλο έχει μεγαλύτερο όφελος: όταν πουλάς το ρεύμα, το πουλάς σε τιμές χονδρικής, ενώ με το μοντέλο αυτό πληρώνεις τους λογαριασμούς σε τιμές λιανικής. Είναι ένα ευνοϊκό μοντέλο, το οποίο θα μπορούσαν να υιοθετήσουν και εταιρίες κινηματογράφησης. Μειώνεται το κόστος και το αποτέλεσμα, είναι περιβαλλοντικά ουδέτερο από ενεργειακή σκοπιά»
Αναφορικά με συγκεκριμένες προτάσεις για την κινηματογραφική κοινότητα, ο κ. Κιτσικόπουλος πρότεινε: «Για τους εσωτερικούς χώρους, έχουμε εύκολη ενεργειακή μετάβαση σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, με συμμετοχή σε κάποια ενεργειακή κοινότητα. Για τους εξωτερικούς χώρους, από την άλλη, η καλύτερη λύση είναι η χρήση υβριδικού συστήματος με φωτοβολταϊκά, μπαταρία και ηλεκτροκίνηση. Πρόκειται για μία ολιστική προσέγγιση. Στην Ελλάδα, αυτή τη στιγμή, υπάρχουν πάνω από 30 ενεργειακές κοινότητες που κάνουν εντυπωσιακά πράγματα. Αν κάποιος θέλει να συμμετάσχει, το πρώτο βήμα είναι να αναζητήσει κοινότητες στην Περιφέρειά του, μιας και ενεργειακές κοινότητες λειτουργούν σε επίπεδο Περιφέρειας). Εμείς έχουμε ρόλο δικτύωσης και σχεδιασμού προτάσεων», ανέφερε σχετικά.
Στη συνέχεια, σχετικά με τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, σχολίασε: «Δέκα χρόνια πίσω, η συμμετοχή των ΑΠΕ ήταν αμελητέα, περίπου 1-2%. Τώρα αγγίζει το 30%. Τα ενεργειακά πάρκα έχουν μεγάλο κόστος κατασκευής αλλά μηδενικό λειτουργικό κόστος σε αντίθεση με άλλα καύσιμα. Μέχρι το 2035 θα μπορούμε να βασιζόμαστε κατά 80% σε ΑΠΕ. Το θέμα είναι να γίνει αυτό δίκαια, με κοινωνική δικαιοσύνη». Τέλος, υπογράμμισε πως η αγορά της ενέργειας είναι αυστηρά ρυθμιζόμενη, βασισμένη σε ένα θεσμικό πλαίσιο, το οποίο συνεχώς αλλάζει. Ψηφίζονται διαρκώς νέοι νόμοι και αυτή η διαρκής κινητικότητα έχει να κάνει και με την κλιματική αλλαγή», κατέληξε χαρακτηριστικά.