Στο πλαίσιο της Αγοράς του 64ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης πραγματοποιήθηκε το Σάββατο 4 Νοεμβρίου στο MOMus - Μουσείο Φωτογραφίας Θεσσαλονίκης συζήτηση με τίτλο «Από το Σενάριο στην Οθόνη: Έχει σημασία η πνευματική ιδιοκτησία;», σε συνδιοργάνωση με το European Producers Club. Οι ομιλητές του πάνελ ήταν οι: Αμάντα Λιβανού, ιδρύτρια και παραγωγός στη Neda Film και Ταμίας στον Σύνδεσμο Ανεξάρτητων Παραγωγών Οπτικοακουστικών Έργων (Ελλάδα), Alex Traila, υπεύθυνος προγράμματος στο Συμβούλιο της Ευρώπης- Eurimages (Γαλλία), Έλλη Φιλιπποπούλου, δικηγόρος και ειδική στα ζητήματα πνευματικής ιδιοκτησίας (Ελλάδα), Julien Leroux, παραγωγός και Διευθύνων Σύμβουλος στην εταιρεία Paper Entertainment (Ηνωμένο Βασίλειο), και Ferdinand Dohna, παραγωγός στην Beta Film (Γερμανία). Η Alexandra Lebret, Γενική Διευθύντρια στο European Producers Club, ανέλαβε τον συντονισμό του πάνελ.
Η Alexandra Lebret πήρε αρχικά τον λόγο και τόνισε πως το European Producers Club είναι ένας οργανισμός 185 ανεξάρτητων εταιριών παραγωγής που προέρχονται από 32 ευρωπαϊκές χώρες, ο οποίος ασκεί πίεση και παλεύει για ένα μέλλον που η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας των παραγωγών δεν θα αποτελεί πρόκληση. Στη συνέχεια, έδωσε τον λόγο στον Julien Leroux, ο οποίος αναφέρθηκε στις δύο κατηγορίες πνευματικών δικαιωμάτων, εκείνα που ανήκουν στον δημιουργό της ιδέας και σε εκείνα που σχετίζονται με τον παραγωγό που προωθεί την ιδέα. Επιπλέον, επισήμανε πως πρέπει να υπάρχει μια ισορροπία ανάμεσα στον δημιουργό, γιατί και αυτός ρισκάρει και πρέπει να ανταμειφθεί, και ανάμεσα στον εκάστοτε παραγωγό.
Η συζήτηση συνεχίστηκε με την Αμάντα Λιβανού, η οποία τόνισε τη μεγάλη σημασία της συμπαραγωγής και το πόσο αυτή βοήθησε τις ελληνικές ταινίες να γνωρίσουν τεράστια επιτυχία τα τελευταία 20 χρόνια. Αναφέρθηκε συγκεκριμένα στο Eurimages, το ευρωπαϊκό ταμείο στήριξης του κινηματογράφου, που ενθαρρύνει τη συνεργασία μεταξύ επαγγελματιών από διάφορες χώρες και βοηθάει τους παραγωγούς να διατηρούν ένα μέρος των πνευματικών δικαιωμάτων των έργων που αναλαμβάνουν. Επιπλέον, αναφέρθηκε στην περίπτωση της Ελλάδας, όπου οι παραγωγοί παίρνουν μεγάλο ρίσκο, βάζουν χρήματα, ανθρώπινο δυναμικό, υλοποιούν μια ιδέα και τις περισσότερες φορές δεν έχουν κανένα αντίκρισμα. «Θα ήταν ωραίο να ρισκάρουμε περισσότερο, αλλά είναι δύσκολο», κατέληξε σχετικά.
Η Έλλη Φιλιπποπούλου τόνισε από την πλευρά της πως οι παραγωγοί στην Ελλάδα δεν απολαμβάνουν τα πνευματικά δικαιώματα των έργων που αναλαμβάνουν, καθώς η διαδικασία βαλτώνει σε ένα περίπλοκο νομικό σύστημα. «Παίρνουν το ρίσκο, που είναι μεγάλο, αλλά τελικά δεν είναι αυτοί που ελέγχουν πραγματικά το τελικό προϊόν της εκάστοτε δουλειάς και δεν προστατεύονται με κανέναν τρόπο», σημείωσε σχετικά. «Η ελληνική νομοθεσία εισάγει την αρχή της ισότιμης αμοιβής για δημιουργούς και παραγωγούς», ανέφερε, σημειώνοντας ότι και αυτή η ρύθμιση γεννάει πολλά ερωτηματικά. Επιπλέον, επισήμανε πως ο νόμος δεν λύνει όλα τα προβλήματα που προκύπτουν σχετικά με το ποιος κατέχει τελικά τα πνευματικά δικαιώματα ενός έργου, ενώ ενίοτε μπορεί να δημιουργήσει μέχρι και εμπόδια.
Ο Ferdinand Dohna μίλησε για τον κλάδο του streaming και πώς μπορεί να γίνει δελεαστικό για κάποιον παραγωγό να πουλήσει όλα τα πνευματικά δικαιώματα ενός έργου του σε έναν streamer. Ωστόσο, υπογράμμισε ότι το συγκεκριμένο κέρδος δεν θα έχει διάρκεια. «Εμείς στην Beta Film παλεύουμε για τα πνευματικά δικαιώματα των παραγωγών, επενδύουμε σε εκπομπές, και όταν τους βλέπουμε να τα παραχωρούν όλα σε τρίτους εύλογα απογοητευόμαστε» πρόσθεσε. Τόνισε πως όλα έχουν να κάνουν με μια μάχη απόκτησης πνευματικών δικαιωμάτων και πως όλοι οι παίκτες του παιχνιδιού πρέπει να βρίσκουν νέους τρόπους για να τα κερδίζουν και να καρπώνονται την εκάστοτε επιτυχία.
Η κουβέντα συνεχίστηκε με τον Alex Traila, ο οποίος στάθηκε στο πόσο σημαντικός είναι ο ρόλος ενός παραγωγού για να διαδοθεί ένα έργο, μια αρχική ιδέα, σημειώνοντας πως «μπορεί να κατέχεις κάτι, αλλά αν δεν μπορείς να το χρησιμοποιήσεις, τότε δεν έχει καμία αξία». Έπειτα, προσέθεσε ότι σε αυτό το σημείο έγκειται ο ρόλος των παραγωγών, τους οποίους στηρίζουν με χρηματοδότηση, βοηθώντας τους να πετυχαίνουν καλύτερες συμφωνίες στις διαπραγματεύσεις σχετικά με τα πνευματικά δικαιώματα.
Στη συνέχεια, ο Julien Leroux είπε πως είναι ιδιαίτερα σημαντικό οι «μικροί παίκτες» να ενώσουν τις δυνάμεις τους για να μπορούν να σταθούν απέναντι στους «μεγάλους παίκτες», όπως είναι το Netflix και η Apple, και να πετυχαίνουν καλύτερες συμφωνίες. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Ferdinand Dohna, «δεν γίνεται να βοηθάς να γίνει ένα σόου, να το παίρνουν μετά οι μεγάλες πλατφόρμες, να γίνεται επιτυχία και εσύ να μην υπάρχεις πουθενά». Ο Julien Leroux συνέχισε, δίνοντας και ένα σχετικό παράδειγμα, το La Casa de Papel, μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του Netflix. Όπως σημείωσε, η παραγωγή και το σενάριο φέρουν την υπογραφή του Álex Pina, ενώ η εμπλοκή του Netflix βοήθησε τη σειρά να σημειώσει τεράστια επιτυχία. «Εύλογα, λοιπόν, θα πρέπει να έχουν όλοι οι εμπλεκόμενοι μερίδιο σε αυτήν την επιτυχία», κατέληξε σχετικά. Η Αμάντα Λιβανού στάθηκε στη λέξη μοίρασμα, σημειώνοντας ότι θα πρέπει να μοιράζονται το κόστος και την επιτυχία όλοι μαζί.
Αμέσως μετά, ο Alex Traila μίλησε για τη μεγάλη ιδέα που οφείλει να βρίσκεται στο στόχαστρο όλων των εμπλεκόμενων, αναφέροντας ότι ο κοινός στόχος όλων είναι να δώσουμε ένα ολοκληρωμένο και άρτιο έργο στο κοινό. Επομένως, όλοι πρέπει να έχουν αντίστοιχα δικαιώματα, πρόσθεσε σχετικά. Η συζήτηση ολοκληρώθηκε με μια θετική αναφορά στις μεγάλες πλατφόρμες, οι οποίες μπορούν να μεταμορφώσουν μια μικρή παραγωγή σε μεγάλη επιτυχία σε ολόκληρο τον κόσμο.
