6-15 Νοεμβρίου 2015
ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΕΚΚ - CREATIVE EUROPE MEDIA DESK GREECE
Η παροχή κινήτρων για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων στον κινηματογράφο αποτέλεσε το θέμα παρουσίασης που διοργάνωσε το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου με το Creative Europe Media Desk Greece, στο πλαίσιο του 56ου Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης, την Τρίτη 10 Νοεμβρίου 2015, στην Αποθήκη Γ’. Ομιλητής στην παρουσίαση ήταν ο Thierry Baujard, διευθύνων σύμβουλος της ευρωπαϊκής εταιρείας peacefulfish, με εμπειρία στην ανάπτυξη κινηματογραφικών κινήτρων σε χώρες όπως η Μάλτα, η Κροατία, η Νορβηγία, η Ολλανδία και η Λιθουανία.
Τον ομιλητή προλόγισε ο Γρηγόρης Καραντινάκης, γενικός διευθυντής του ΕΚΚ, ο οποίος τόνισε: «Το ΕΚΚ σε συνεργασία με το ευρωπαϊκό πρόγραμμα MEDIA και το ΦΚΘ κάνει σήμερα την αρχή μιας σειράς δράσεων που αφορούν στην προσέλκυση ξένων παραγωγών στην Ελλάδα. Είναι μια παλιά ιστορία, υπάρχουν πολλές μελέτες της Τράπεζας της Ελλάδος και του Ιδρύματος Ωνάση που καταδεικνύουν πόσο αναπτυξιακή μπορεί να είναι η προσέλκυση επενδύσεων στον κινηματογράφο. Τους τελευταίους μήνες έχουμε δει μια δραστηριοποίηση προς την κατεύθυνση αυτή από την κυβέρνηση και τα συναρμόδια υπουργεία Πολιτισμού και Ανάπτυξης που εστιάζουν στην προσέλκυση παραγωγών ως αναπτυξιακού εργαλείου. Στην Ευρώπη και στη Μεσόγειο έχει σημειωθεί μεγάλη ανάπτυξη στον τομέα αυτό, κάτι που στην Ελλάδα γίνεται πάντα αποσπασματικά. Πρόκειται για μία διαδικασία που απαιτεί τη συνέργεια πολλών φορέων και σχετίζεται με τη δυναμική που μπορούν να αναπτύξουν μεταξύ τους, έχει όμως τεράστια ανταποδοτικά οφέλη. Τα νούμερα είναι συντριπτικά. Για κάθε εκατομμύριο που δαπανάται, το κράτος κερδίζει 1,4%. Αυτό λέει πολλά».
Η ομιλία του Thierry Baujard είχε τίτλο «The European Incentive Landscape»: How to Design a Competitive Scheme for Greece to Attract Foreign Productions». «Πριν 20 χρόνια έφτιαξα μια εταιρία για να βοηθήσω φορείς να βρουν χρηματοδοτικούς πόρους προκειμένου να συμμετέχουν στη βιομηχανία οπτικοακουστικής παραγωγής. Τελευταία ασχολούμαστε με τον κινηματογράφο, τα βιντεοπαιχνίδια, τη μουσική και τις εκδόσεις», εξήγησε ανοίγοντας την ομιλία του ο κ. Baujard. Και πρόσθεσε: «Προσπαθούμε να βοηθήσουμε την εκάστοτε κυβέρνηση να προσελκύσει ξένα έργα και επενδύσεις στην χώρα. Συνεργαζόμαστε στενά με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Media Guarantee Fund (Ταμείο Εγγύησης Media), που θα λειτουργήσει το 2016, βοηθώντας παραγωγούς να βρουν δάνεια μέσω τραπεζών και εγγυήσεις. Δεν είναι μόνο η Ελλάδα, σε όλη την Ευρώπη αντιμετωπίζουν αυτό το πρόβλημα. Το ταμείο θα εγγυάται το 100% του δανείου. Δεν μιλάμε για χρηματοδότηση, αλλά για εγγύηση του δανείου. Επίσης, σε πολλές χώρες κυρίως στη Βόρεια Ευρώπη (Νορβηγία, Εσθονία) αλλά και στη Νότια Ιταλία, δημιουργήσαμε διάφορα ταμεία για επιτροπές κινηματογράφου προκειμένου να διευκολύνουμε την πρόσβαση στη χρηματοδότηση για τις εταιρίες παραγωγής».
Ο κ. Baujard έδωσε ιδιαίτερη έμφαση στις ιδιωτικές χρηματοδοτήσεις για τον κινηματογράφο, επισημαίνοντας, μεταξύ άλλων: «Αυτό δεν είναι εύκολο, το πετύχαμε όμως σε πολλές χώρες και πιστεύουμε ότι μπορεί να γίνει και στην Ελλάδα. Έχουμε πλέον και ένα μικρό γραφείο στην Ελλάδα, ενώ τις μέρες αυτές κάναμε εκδήλωση στη Θεσσαλονίκη που προσέλκυσε το ενδιαφέρον αρκετών επενδυτών».
Σε ερώτηση προς τον κ. Baujard σχετικά με την παραγωγή ταινιών στην Ευρώπη, την οποία απηύθυνε η υπεύθυνη του Γραφείου Μελετών και Προγραμμάτων ΕΚΚ Άννα Κασιμάτη, ο κ. Baujard απάντησε, μεταξύ άλλων: «Όλοι γνωρίζετε τις δυσκολίες που αυξάνονται. Οι παραγωγές είναι πολυάριθμες και με τις μειώσεις φτάσαμε κάτω από 50% στη συνολική χρηματοδότηση, άρα αναζητούνται εναλλακτικές πηγές. Θεωρώ σημαντικό για την Ελλάδα το θέμα των φοροαπαλλαγών, αλλά θα πρέπει να υπάρξουν και νέα επενδυτικά εργαλεία. Ένα παράδειγμα είναι το crowdfunding, το οποίο χρησιμοποιούν ολοένα περισσότεροι παραγωγοί. Επίσης ένα προϊόν μπορεί να προβληθεί στην τηλεόραση ή το διαδίκτυο και έτσι να βρεις χρηματοδότηση από διάφορες πηγές. Μπορεί επίσης να βγει κανείς ειδική χρηματοδότηση για τη μουσική της ταινίας. Συμπαραγωγές, πρόσβαση σε δημόσια κονδύλια, φοροαπαλλαγές και χρηματοδότηση μέσα από τηλεοπτικούς σταθμούς είναι μερικά από τα εναλλακτικά εργαλεία».
Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ο ξένος ομιλητής στην ανάγκη για παροχή φορολογικών κινήτρων στον χώρο των κινηματογραφικών παραγωγών. Για το θέμα αυτό τόνισε, μεταξύ άλλων: «Αυτό θα μπορούσε να παρουσιάζει ενδιαφέρον για την Ελλάδα σήμερα. Χρησιμοποιώντας τον όρο «κίνητρα» αναφερόμαστε σε τρία εργαλεία: επιστροφή φόρου, απαλλαγή από φόρο και έκπτωση. Όλα αυτά για να γίνουν τα γυρίσματα σε μία χώρα. Βεβαίως αυτό έχει όφελος και για τον τοπικό συμπαραγωγό. Η διεθνής παραγωγή χρειάζεται στήριξη από τον ντόπιο παραγωγό για να έχει αυτά τα κίνητρα, τα οποία έχουν αντίκρισμα λοιπόν μόνο αν μπορούν να γίνουν οι δαπάνες εντός της χώρας, αλλιώς ο παραγωγός θα πάει αλλού».
Στο πλαίσιο των κινήτρων αυτών, κάποιες χώρες όπως το Βέλγιο και η Λιθουανία, καθιερώνουν φοροαπαλλαγές. «Οι εταιρίες που θέλουν να πληρώσουν λιγότερους φόρους μπορούν χρηματοδοτώντας παραγωγές να έχουν φοροαπαλλαγές για το συνολικό κύκλο εργασιών τους. Ένα άλλο παράδειγμα είναι η Ισπανία που παρέχει ευνοϊκή φορολογική μεταχείριση στον παραγωγό της ταινίας. Σήμερα 17 χώρες από τις 28 στην Ευρώπη εφαρμόζουν τέτοιου είδους κίνητρα. Για κάθε ευρώ που μπαίνει η οικονομία κερδίζει 15 ευρώ. Είναι τεράστια τα ανταποδοτικά οφέλη», εξήγησε ο κ. Baujard.
Σε ερώτηση της κ. Κασιμάτη σχετικά με τη σύνδεση του τουρισμού και του κινηματογράφου στην Ελλάδα, ο κ. Baujard απάντησε: «Ο τουρισμός είναι πολύ σημαντικός παράγοντας. Έχουμε πολύ ισχυρό ανταγωνισμό στον κινηματογραφικό χώρο στην Ευρώπη. Πιστεύω όμως ότι ανεξάρτητα από τον τουρισμό, πρέπει να προσφέρετε κάτι. Αν δεν προσφέρετε κάτι παραπάνω δεν θα είστε ψηλά στη λίστα των επενδυτών και δεν θα έρθουν οι ξένοι για να μιλήσουν μαζί σας. Αν δεν δώσετε κίνητρα δεν θα προσελκύσετε. Στην Κροατία και τη Μάλτα, πολλές στρατηγικές για τον τουρισμό βασίζονται στον κινηματογραφικό τουρισμό. Για παράδειγμα, η σειρά Game of Thrones που γυρίστηκε και στην Κροατία, βοήθησε να φτάσουν νέοι τουρίστες στη χώρα. Το πρόβλημα είναι ότι ενώ ξέρουμε ότι υπάρχει σύνδεσμος τουρισμού και κινηματογράφου, πρέπει να δούμε αυτήν την οικονομική σχέση. Πρέπει δηλαδή να δούμε τι αποτέλεσμα έχει το γύρισμα μιας ταινίας για την περιοχή. Ξεκινήσαμε ένα σχετικό πρόγραμμα που ονομάζεται Interreg στο Λονδίνο, τη Μάλαγα και άλλες πόλεις για να δούμε τι αντίκτυπο έχουν οι παραγωγές. Σημαντικό είναι επίσης να μπορέσουμε να προσελκύσουμε και τις τουριστικές εταιρίες στη χρηματοδότηση ταινιών, κάτι που επιχειρήσαμε πρόσφατα στη Λαπωνία. Ο τουρισμός λοιπόν είναι πολύ σημαντικό κριτήριο που μπορούμε να προσθέσουμε στα φορολογικά κίνητρα».
Τέλος, σε ερώτηση της κ. Κασιμάτη σε σχέση με την ανάγκη ίδρυσης ενός Film Commission Office, ο Thierry Baujard απάντησε: «Νομίζω ότι σε όλες τις χώρες που παρέχουν εξελιγμένα φορολογικά κίνητρα κάποιος πρέπει να αναλάβει το ρόλο συντονιστή, ιδίως σε διεθνές επίπεδο. Το Film Commission Office είναι ένας τέτοιος φορέας. Ο ρόλος του είναι στρατηγικός στην Ευρώπη και υπάρχει μάλιστα σχετικό δίκτυο που είναι πολύ δραστήριο. Πρέπει να οριστεί ο ρόλος του, οι αρμοδιότητές του, το πώς χρηματοδοτείται. Σε πολλές χώρες γίνονται αποσπασματικές κινήσεις στον τομέα αυτό, γεγονός που μειώνει την αποτελεσματικότητά του εργαλείου αυτού».
