18ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης –
Εικόνες του 21ου Αιώνα
11-20 Μαρτίου 2016
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΜΑΚΡΟΒΟΥΤΙ / Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ /
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ: ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
Εικόνες του 21ου Αιώνα
11-20 Μαρτίου 2016
ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
ΜΑΚΡΟΒΟΥΤΙ / Η ΔΕΥΤΕΡΗ ΕΥΚΑΙΡΙΑ /
ΧΡΥΣΗ ΑΥΓΗ: ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΥΠΟΘΕΣΗ
Συνέντευξη Τύπου παραχώρησαν την Τρίτη 15 Μαρτίου 2016, στο πλαίσιο του 18ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης, οι σκηνοθέτες Ιρίνα Μπόικο (Μακροβούτι), Μενέλαος Καραμαγγιώλης (Η δεύτερη ευκαιρία) και Ανζελίκ Κουρούνη (Χρυσή Αυγή: Προσωπική υπόθεση).
Ήρωας στο Μακροβούτι της Ιρίνα Μπόικο, είναι ο Βρεζ Κιρακοσιάν, ένας αρμένιος αυτοδίδακτος συγγραφέας και ζωγράφος, ο οποίος αντιμετωπίζει κινητικά προβλήματα λόγω ανίατης ασθένειας. Αυτό όμως δεν τον εμπόδισε να παντρευτεί και να κάνει ένα παιδί. Η σκηνοθέτις τον κινηματογράφησε για δυο χρόνια, στη διάρκεια των οποίων βίωσε και την προκατάληψη απέναντι σε ανθρώπους διαφορετικούς: «Στην Αρμενία, όπως και στην Ελλάδα δεν υπάρχει πουθενά πρόσβαση. Οι άνθρωποι με κινητικά προβλήματα είναι καταδικασμένοι Ο Βρεζ δεν μπορούσε να πάει πουθενά, δεν μπορούσε καν να βγει από το σπίτι του, μέχρι που οι φίλοι του συγκέντρωσαν χρήματα και έφτιαξαν μια ράμπα αναπήρων. Κι όταν έβγαινε, οι άνθρωποι κοιτούσαν έντονα παντού. Μικρά παιδιά τον έδειχναν με το δάχτυλο και ρωτούσαν τους γονείς τους “γιατί είναι έτσι;”. Στα 2 χρόνια που ήμουν στην Αρμενία, δεν είδα άλλον άνθρωπο σε καροτσάκι, όχι γιατί δεν υπάρχουν, αλλά γιατί ζουν κλειδωμένοι στους τέσσερις τοίχους». Σε ερώτηση για το τι ξεχώρισε περισσότερο στον ήρωάς της, η κ. Μπόικο σημείωσε: «Ο Βρεζ είναι από τους πιο δυνατούς ανδρικούς χαρακτήρες που έχω συναντήσει στη ζωή μου. Παίρνει αποφάσεις, συντηρεί την οικογένειά του ζωγραφίζοντας, εκπέμπει μια απίστευτη ενέργεια και καταλαβαίνεις γιατί τον ερωτεύτηκε η γυναίκα του».
Παίρνοντας τον λόγο, ο Μενέλαος Καραμαγγιώλης, σκηνοθέτης της ταινίας Η δεύτερη ευκαιρία, μίλησε για το πώς βρέθηκε να κινηματογραφεί μέσα στις φυλακές ανηλίκων: «Βρέθηκα εκεί ως εθελοντής, όταν μου ζήτησαν τα συνεργαστώ κάποιοι άνθρωποι από το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης. Ήθελαν να βοηθήσουν τα παιδιά στις φυλακές ανηλίκων να γνωρίσουν τη σύγχρονη τέχνη και μέσω αυτής να διαχειριστούν τα προβλήματά τους. Στην αρχή γέλασα, μετά όμως μου κίνησαν την περιέργεια και έτσι βρέθηκα σε μια φυλακή, όπου μάλιστα μου είχε αρνηθεί να κάνω γυρίσματα στο J.A.C.E.. Εκεί συνάντησα τον Ρόκας, έναν τεράστιο Λιθουανό, που τον είχα ξανασυναντήσει σε ένα παλιότερο ντοκιμαντέρ που είχα κάνει για τα μαθηματικά πριν από τρία χρόνια. Τότε είχε κερδίσει ένα βραβείο από τη Μαθηματική Εταιρεία». Ο ήρωας, όπως τον περιγράφει ο σκηνοθέτης, είναι ένα παιδί από μια προβληματική οικογένεια στη Λιθουανία, κακός μαθητής, που του έδωσαν στη χώρα του μια βαλίτσα με ναρκωτικά και 10.000 δολάρια για να τη φέρει στην Ελλάδα. Συνελήφθη αμέσως και οδηγήθηκε στις φυλακές ανηλίκων χωρίς να ξέρει καθόλου ελληνικά. Εκεί έπρεπε να λάβει την απόφαση αν θα γίνει μέλος των κυκλωμάτων στις φυλακές ή αν θα αλλάξει ζωή. Αποφάσισε να αναζητήσει μια δεύτερη ευκαιρία στη ζωή. «Η συγκεκριμένη φυλακή ήταν η πρώτη που απέκτησε σχολείο. Ξεκίνησε εθελοντικά από έναν ιδιοκτήτη φροντιστηρίου, ο οποίος έπεισε σταδιακά το υπουργείο και τώρα η φυλακή έχει δημοτικό και γυμνάσιο με 200 περίπου μαθητές. Μέσα σε 2,5 χρόνια ο Ρόκας έμαθε ελληνικά, αποφάσισε ότι θέλει να σπουδάσει στο Πολυτεχνείο, ενώ ανακάλυψε και τα κρυμμένα του ταλέντα, όπως τα μαθηματικά και το σκάκι που του αρέσει γιατί είναι το μόνο παιχνίδι που δεν βασίζεται στην τύχη. Αυτό το παιδί ηττήθηκε όταν μπήκε στη φυλακή, όμως η διαχείριση αυτής της ήττας του αναδιαμόρφωσε τη τη ζωή». Σχολιάζοντας τα λόγια μιας αντιεισαγγελέως ανηλίκων η οποία σημειώνει στο ντοκιμαντέρ ότι στη φυλακή θα έπρεπε να στερείσαι μόνο την ελευθερία και όχι άλλα δικαιώματα, ο κ. Καραμαγγιώλης, επεσήμανε: «Δείχνει τόλμη και γενναιότητα, ενώ ταυτόχρονα κάνει και αυτοκριτική όταν κατηγορεί τη φυλακή και υπογραμμίζει ότι μέσα σ’ αυτή στερείσαι σχεδόν τα πάντα». Μιλώντας για τον μεγαλύτερο φόβο του Ρόκας, ο σκηνοθέτης είπε: «Ο μεγαλύτερος φόβος του Ρόκας και όλων των παιδιών στις φυλακές ανηλίκων είναι ότι θα ξαναγυρίσουν στη φυλακή»
Τέλος, ο λόγος πέρασε στην Ανζελίκ Κουρούνη, η οποία υπογράφει το ντοκιμαντέρ Χρυσή Αυγή: προσωπική υπόθεση. Αναφορικά με το πώς δόθηκε το έναυσμα γι αυτό το ντοκιμαντέρ, απάντησε: «Έχω έμμονη ιδέα με τα φασιστικά κινήματα και τα ολοκληρωτικά καθεστώτα χρόνια τώρα. Μεγάλωσα σε μια οικογένεια που η γιαγιά μου ξεκίνησε τον πετροπόλεμο κατά των Ιταλών στην Κάλυμνο και ο πεθερός μου ήταν μέλος της γαλλικής αντίστασης, προτίμησε να πάρει τα όπλα αντί να βάλει το κίτρινο αστέρι. Ο σύντροφός μου είναι Εβραίος, ο γιος μου είναι γκέι. Εγώ είμαι φεμινίστρια κόρη μεταναστών. Με την υπόθεση της Χρυσής Αυγής καταπιάστηκα μόλις γύρισα στην Ελλάδα. Δεν μπορούσα να καταλάβω πώς γίνεται να υπάρχει αυτό το κόμμα – μόρφωμα και πώς γίνεται να κυκλοφορεί η εφημερίδα «Στόχος», με τόσο ρατσιστικά πρωτοσέλιδα. Δεν καταλάβαινα πώς στην Ελλάδα που πλήρωσε τόσο βαρύ τίμημα στη διάρκεια της Κατοχής, γίνεται να υπάρχει αυτό το κόμμα ανοιχτά από το 1996. Ήθελα επίσης να καταλάβω τι σκέφτονται οι Χρυσαυγίτες, αλλά και οι ψηφοφόροι της Χ.Α. Γιατί υπάρχουν δύο κατηγορίες: αυτοί που ασπάζονται τα πιστεύω της και αυτοί που την ψήφισαν λόγω κρίσης». Σε ερώτηση για τις πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και την άνοδο των ακροδεξιών κομμάτων, η σκηνοθέτιδα απάντησε: «Εργάζομαι στο περιοδικό Charlie Hebdo και από την αρχή γνωρίζαμε ότι αν αυτοί οι άνθρωποι και οι ομοϊδεάτες τους καταλάβουν την εξουσία, θα κυβερνήσουν για τους δικούς τους και για τους άλλους θα ακολουθήσουν εξορίες και διώξεις, γι' αυτό και ξεκινήσαμε συλλογή υπογραφών για την απαγόρευση του γαλλικού εθνικιστικού κόμματος. Με ανησυχεί η άνοδος της ακροδεξιάς γιατί είναι μια απειλή στη δημοκρατία, που ίσως δεν είναι το καλύτερο σύστημα, αλλά είναι αυτό που έχουμε. Δεν υπάρχει αντίβαρο στην ακροδεξιά, αντιθέτως βλέπουμε οι ιδέες τους να υιοθετούνται και από την Ευρώπη, χωρίς κανένας να αντιδρά. Στο προσφυγικό ζήτημα, υιοθετούνται ακροδεξιές απόψεις και χάνεται η έννοια του ασύλου, των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και της ισότητας, που θα έπρεπε να είναι η βάση της Ευρώπης. Το 2017 στο δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών στη Γαλλία θα έχουμε πιθανότατα το ζεύγος αντιπάλων Λεπέν – Ολάντ. Τότε η ψήφος θα πρέπει να είναι “όχι στη Λεπέν”».
