19ο ΦΝΘ: Κουβεντιάζοντας (Τετάρτη 8/3)

19ο Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης
3-12 Μαρτίου 2017
 
ΚΟΥΒΕΝΤΙΑΖΟΝΤΑΣ
ΤΕΤΑΡΤΗ 8/3
 
Η ενότητα «Κουβεντιάζοντας» του 19ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης συνεχίστηκε την Τετάρτη 8 Μαρτίου 2017, στο καφέ «Δωμάτιο με θέα» του Ολύμπιον. Στη συζήτηση, την οποία συντόνισε ο επικεφαλής προγράμματος του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης Γιώργος Κρασσακόπουλος, συμμετείχαν οι σκηνοθέτες Τσάρλι Πέτερσμαν (Δέλτα, επιστροφή στις ακτές), Ζαραντάστ Άχμεντ (Πουθενά να κρυφτείς), Άντρου Μπέκερ και Ντάνιελ Μέρερ (Σαντοάγια), Βικτώρια Βελλοπούλου (The extra mile), Ιωάννα Ασμενιάδου-Φωκά (Portolago, φαντάσματα στο Αιγαίο) και Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος (Ο ξυλουργός και η γυναίκα του).
 
Οι σκηνοθέτες μιλούν για τις ταινίες τους
Η συζήτηση ξεκίνησε με την παρουσίαση των ταινιών από τους ίδιους τους δημιουργούς. Ο Τσάρλι Πέτερσμαν στο Δέλτα, επιστροφή στις ακτές, ασχολήθηκε με δύο ιστορίες μετανάστευσης, αλλά και την ανάγκη να βρει κανείς τη θέση του στον κόσμο σε καιρούς κρίσης. Ο Ζαραντάστ Άχμεντ από το βόρειο Ιράκ που ζει ως πολιτικός πρόσφυγας εδώ και χρόνια στη Νορβηγία, με το Πουθενά να κρυφτείς, κινηματογράφησε τη ζωή του νοσηλευτή και πατέρα Νόρι Σαρίφ στα πέντε χρόνια δραματικών αλλαγών ύστερα από την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από το Ιράκ το 2011. Οι Άντρου Μπέκερ και Ντάνιελ Μέρερ με το Σαντοάγια, κατέγραψαν ένα θρίλερ που βυθίζει τον θεατή στον μικρόκοσμο της ισπανικής επαρχίας με ήρωες ένα ζευγάρι Ολλανδών. Η Βικτώρια Βελλοπούλου στο The extra mile αναφέρεται στο πως η κοινωνία μας βάζει όρια και εμείς προσπαθούμε να τα ξεπεράσουμε. Ήρωάς της, είναι ο κομμωτής Λευτέρης Παρασκευάς που πήρε μέρος στο πιο δύσκολο τρίαθλο του κόσμου, το Arch to Arc εν μέσω της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Η Ιωάννα Ασμενιάδου-Φωκά στο Portolago, φαντάσματα στο Αιγαίο, πήγε στη Λέρο και κινηματογράφησε ένα νησί με περίπου 7.500 μόνιμους κατοίκους που όμως έχει φιλοξενήσει μέσα στο χρόνο περισσότερους από 100.000 ανθρώπους στις εγκαταστάσεις που δημιούργησαν οι Ιταλοί. Ο Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος στο Ο ξυλουργός και η γυναίκα του αναφέρεται στον Δημήτρη και την Ασημούλα που μοιράζονται εξήντα χρόνια έγγαμου βίου. Όταν το 2000 η Ασημούλα θα εμφανίσει τις πρώτες ενδείξεις απώλειας μνήμης, ο Δημήτρης θα κληθεί να ξεπεράσει τον εαυτό του για να είναι μαζί της.
 
Πως επιλέξατε τους πρωταγωνιστές σας;
 
Η Βικτώρια Βελλοπούλου τόνισε πως  ο πρωταγωνιστής της είναι φίλος της και κομμωτής της. «Μου είπε την ιδέα όταν μου έκοβε τα μαλλιά και σταδιακά ξεκίνησε η περιπέτεια της ταινίας», επισήμανε η σκηνοθέτης. Για τον Κωνσταντίνο Γεωργόπουλο η ταινία άρχισε ως μαθητικό πρότζεκτ και εξελίχθηκε σε κάτι μεγαλύτερο, καθώς ο ήρωάς του είναι και θείος του.  Για την  Ιωάννα Ασμενιάδου-Φωκά η ταινία ξεκίνησε γιατί ο σύζυγος της έχει σπίτι στο νησί και εκεί συνάντησε τους κεντρικούς χαρακτήρες της, ενώ ο Ζαραντάστ Άχμεντ ακολούθησε τον πρωταγωνιστή του στην καθημερινότητά του στο Ιράκ και ανακάλυψε πως είναι ιδανικός ήρωας για το ντοκιμαντέρ του. Ο Τσάρλι Πέτερσμαν είχε την ανάγκη να κάνει ένα φιλμ για την μετανάστευση. Με τους πρωταγωνιστές του υπήρξε από την αρχή, εξαιρετική επικοινωνία μεταξύ τους.
 
Πως ήταν η εμπειρία των γυρισμάτων;
 
Για την Βικτώρια Βελλοπούλου ήταν εύκολο να κινηματογραφεί συνέχεια, καθώς ο πρωταγωνιστής της είναι και φίλος της. Ο Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος από την πλευρά του αντιμετώπισε δυσκολίες γιατί ο θείος του δυσκολεύτηκε μπροστά στην κάμερα. Όπως εξήγησε ο ίδιος, «όταν βάζαμε μπροστά του κάμερα, δεν ήταν φυσικός, μιλούσε πιο επίσημα. Αυτός είναι και ο λόγος που η ταινία έχει πολλά voice over». Για τους Άντρου Μπέκερ και Ντάνιελ Μέρερ, «οι ήρωες ήταν τόσο ανοιχτοί, σε βαθμό που ήταν σχεδόν περίεργο», είπαν χιουμοριστικά οι δύο σκηνοθέτες. Η Ιωάννα Ασμενιάδου-Φωκά αντιμετώπισε ένα ηθικό δίλημμα: «Γνώρισα έναν άνθρωπο που για τριάντα χρόνια κρατιόταν λανθασμένα ως ασθενής ψυχιατρείου και μετά εργάστηκε εκεί για άλλα τόσα χρόνια σαν φύλακας. Αρχίσαμε τα γυρίσματα και ένιωθα ότι δεν καταλάβαινε τι γινόταν. Τελικά δεν τον βάλαμε στο φιλμ γιατί πιστεύω πως θα τον επηρέαζε αρνητικά αν έβλεπε τον εαυτό του να μιλάει μπροστά στην κάμερα», είπε χαρακτηριστικά. Δυσκολίες αντιμετώπισε και ο Ζαραντάστ Άχμεντ. Όπως εξήγησε, «είναι δύσκολο να κινηματογραφείς στο Ιράκ. Οι άνθρωποι δεν εμπιστεύονται καθόλου την κάμερα εκεί. Χρειάστηκε χρόνος για να πείσω τον πρωταγωνιστή μου. Επίσης φοβόμουν για εκείνον γιατί ήταν επικίνδυνα, αλλά ευτυχώς όλα πήγαν καλά. Πάντα το πρώτο θύμα στο πόλεμο είναι η αλήθεια και εμείς παλέψαμε γι’ αυτή». Για τον Τσάρλι Πέτερσμαν «ο ένας ήρωας κατάλαβε πολύ γρήγορα πως να παίζει με την κάμερα, ενώ ο άλλος, ένας ψαράς δεν καταλάβαινε τι ακριβώς γινόταν. Αυτός ο ψαράς ήταν δώρο για μένα. Ήταν απόλυτα φυσικός, μου έλεγε ‘έλα τράβηξε ότι θες, γιατί αύριο δουλεύω’. Καταπληκτικός!»
 
Για την χρηματοδότηση των ταινιών τους;
 
Ο  Κωνσταντίνος Γεωργόπουλος, ανέφερε χαρακτηριστικά: «Δεν υπήρχε για μας, χρηματοδότηση. Η ταινία κόστισε 600 ευρώ και τα βάλαμε από την τσέπη μας». Παρόμοια ήταν η οικονομική κατάσταση και για τους  Άντρου Μπέκερ, Ντάνιελ Μέρερ. Όπως εξήγησαν, «τελειώσαμε τις πιστωτικές μας κάρτες!». Η  Ιωάννα Ασμενιάδου-Φωκά άρχισε να χρηματοδοτεί μόνη της την ταινία που ξεκίνησε ως ιστορικό φιλμ. Ωστόσο με τους πρόσφυγες μετατράπηκε σε επίκαιρη ταινία και δέχτηκε χρηματοδότηση από την Cosmote ΤV.