ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ
Οι Ταινίες της «Μαύρης Λίστας»
ΠΑΥΛΟΣ ΖΑΝΝΑΣ, 10 – 13 Μαΐου 2004
Το Μουσείο Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης και το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης παρουσιάζουν από 10 έως 13 Μαΐου 2003 στην αίθουσα «Παύλος Ζάννας» του κινηματογράφου «Ολύμπιον» ένα αφιέρωμα στις απαγορευμένες ταινίες του Μακαρθισμού, με τίτλο «Οι ταινίες της μαύρης λίστας». Πρόκειται για μια φιλμική αναδρομή στο κοινωνικό και πολιτικό φαινόμενο του Μακαρθισμού που αποτέλεσε μια από τις πιο σκοτεινές περιόδους της αμερικάνικης ιστορίας - και κυρίως του αμερικάνικου κινηματογράφου – στα τέλη της δεκαετίας του ’40, με σημείο αναφοράς τη δράση της Επιτροπής Αντιαμερικανικών Ενεργειών.
Σε αυτή λοιπόν την σκοτεινή περίοδο και στο πάντα επίκαιρο φαινόμενο της λογοκρισίας αναφέρεται το συγκεκριμένο αφιέρωμα, προβάλλοντας επτά ταινίες (έξι μυθοπλασίας και ένα ντοκιμαντέρ) - κλασικές δημιουργίες αλλά και φιλμ της πρόσφατης κινηματογραφικής παραγωγής - οι οποίες καταδεικνύουν μέσα από τη θεματολογία τους ή με την ιδεολογική τους τοποθέτηση διαφορετικές όψεις του φαινομένου, εκφράζοντας την προοδευτική διανόηση και την ελευθερία της σκέψης των δημιουργών τους, κόντρα στο κατεστημένο της εποχής. Ταινίες όπως το οξύτατο αντιεξουσιαστικό σχόλιο του Ζυλ Ντασέν «Ο δήμιος των κολασμένων», η πικρή πολιτική σάτιρα «Η βιτρίνα» του Μάρτιν Ριτ, το αγωνιστικό «Αλάτι της Γης» του Χέρμπερτ Τζ. Μπίμπερμαν που θεωρείται η πλέον κυνηγημένη αμερικανική ταινία όλων των εποχών, αλλά και το ντοκιμαντέρ «Η δίκη των Ρόζενμπεργκ» του ¶λβιν Γκολνστάιν, συνθέτουν, μεταξύ άλλων, το πρόγραμμα του αφιερώματος, το οποίο επιχειρεί την ανίχνευση του παρελθόντος του κινηματογραφικού πολιτισμού, ανασύροντας μνήμες που ερμηνεύουν την ιστορία.
Τα θέματα των ταινιών και των συζητήσεων στο πλαίσιο της διοργάνωσης αναλύουν, θέτουν ερωτήματα αναφορικά με τη λογοκρισία που επιβάλλεται στην τέχνη και που αντανακλά το κοινωνικό αδιέξοδο, την έλλειψη οραμάτων και διεκδικήσεων που πηγάζουν από την ελεύθερη σκέψη. Επίσης, στο πλαίσιο του αφιερώματος και συγκεκριμένα στις 13 Μαΐου, ώρα 21.00, θα πραγματοποιηθεί συζήτηση με το κοινό με εισηγητές τους κριτικούς κινηματογράφου Γιάννη Μπακογιαννόπουλο, Αλέξη Δερμετζόγλου, Νότη Φόρσο, καθώς και τον επίσημο προσκεκλημένο της εκδήλωσης Νταν Γεωργάκα, κριτικό κινηματογράφου ειδικευμένο στις κινηματογραφικές ταινίες της περιόδου του μακαρθισμού. Ο Νταν Γεωργάκας είναι διδάκτορας του Πανεπιστημίου New York University, επισκέπτης καθηγητής σε πολλά πανεπιστήμια των ΗΠΑ, συγγραφέας μεγάλου αριθμού διάσημων ακαδημαϊκών συγγραμμάτων και εκδότης κινηματογραφικών εντύπων και ανθολογιών. Την επιμέλεια του αφιερώματος έχει αναλάβει ο κριτικός κινηματογράφου Αλέξης Δερμετζόγλου. Χορηγός επικοινωνίας του αφιερώματος είναι η ΕΡΤ3 και συνδιοργανωτής το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης.
ΟΙ ΤΑΙΝΙΕΣ ΤΟΥ ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΟΣ
1. Καρδιές στην Ατλαντίδα / Hearts in Atlantis του Σκοτ Χικς (2001, 101’) 2. Ένοχος χωρίς αποδείξεις / Guilty by Suspicion του Ίρβιν Γουίνκλερ (1991, 105’) 3. Αλάτι της γης / Salt of the Earth του Χέρμπερτ Τζ. Μπίμπερμαν (1954, 94’) 4. Κινηματογράφος Ματζέστικ / The Majestic του Φρανκ Ντάραμποντ (2001, 152’) 5. Δήμιος των κολασμένων / Brute Force του Ζυλ Ντασέν (1947,98’) 6. Η βιτρίνα / The Front του Μάρτιν Ριτ (1976, 95’) 7. Η δίκη των Ρόζενμπεργκ / The unquiet death of Julius and Ethel Rosenberg του ¶λβιν Γκολντστάιν (ντοκιμαντέρ, 1975, 83’)
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΒΟΛΩΝ
10 Μαΐου 2004: 9.00 μ.μ.: «Καρδιές στην Ατλαντίδα» Σκηνοθεσία: Σκοτ Χικς Παραγωγή: 2001 11.00 μ.μ. «Ένοχος χωρίς Αποδείξεις» Σκηνοθεσία: Ίργουιν Γουινκλερ Παραγωγή: 1990
11 Μαΐου 2004: 9.00 μ.μ.: «Αλάτι της γης» Σκηνοθεσία: Χέρμπερτ Μπίμπερμαν Παραγωγή: 1953 11.00 μ.μ. «Κινηματογράφος Μαντζέστικ» Σκηνοθεσία: Φρανκ Ντάραρμποντ Παραγωγή: 2001
12 Μαΐου 2004: 9.00 μ.μ.: «Δήμιος των κολασμένων» Σκηνοθεσία: Ζυλ Ντασσέν 11.00 μ.μ. «Η βιτρίνα» Σκηνοθεσία: Μάρτιν Ριτ Παραγωγή: 1952
13 Μαΐου 2004: 7.30: «Η δίκη των Ρόζενμπεργκ» Σκηνοθεσία: ¶λβιν Γκόλντσταιν: Παραγωγή 1972 9.00 : Συζήτηση με το κοινό