ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ Sergio Oksman, Joakim Demmer, Eyal Avneri
Συνέντευξη Τύπου παρέθεσαν, την Δευτέρα 4 Απριλίου 2005, οι δημιουργοί Sergio Oksman (‘Τhe Beautician’ – «Η αισθητικός»), Joakim Demmer (‘Tarifa Traffic: Death in the straits of Gibraltar’ – «Tarifa Traffic: Θάνατος στο στενό του Γιβραλτάρ»), Eyal Avneri (‘Little peace of mine’ – «Η μικρή μου ειρήνη»), αναφορικά με τις ταινίες τους, οι οποίες προβάλλονται στο πλαίσιο του 7ου Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Θεσσαλονίκης – Εικόνες του 21ου Αιώνα.
Sergio Oksman: Η αισθητικός
Η ταινία αφηγείται την ιστορία της 76χρονης σήμερα Έμι Μπλουμ, η οποία υπήρξε πειραματόζωο του Αγγέλου του Θανάτου, Γιόζεφ Μένγκελε, στο στρατόπεδο συγκεντρώσεως του ¶ουσβιτς. Από τότε μέχρι σήμερα η Έμι Μπλουμ έχει συναντήσει ξανά τον Μένγκελε σε διάφορες περιστάσεις, πράγμα που δεν την αφήνει να ξεχάσει τα όσα διαδραματίστηκαν τότε. Ωστόσο η απλή καταγραφή της αφήγησης δια στόματος της πρωταγωνίστριας και η χρήση αρχειακού υλικού δεν ικανοποίησαν τον δημιουργό, ο οποίος αποφάσισε να συλλέξει και πρωτογενές υλικό: «Μέσα από τη συζήτηση με την ίδια κατάλαβα ότι αυτό που με ενδιέφερε περισσότερο ήταν η διαδικασία της μνήμης, διότι συνειδητοποίησα ότι η ίδια είχε κατασκευάσει την ιστορία που είχε ζήσει με τη διαμεσολάβηση της μνήμης της, ώστε να προστατεύσει τον εαυτό της», είπε χαρακτηριστικά και πρόσθεσε:
«Ετσι, το φιλμ που ξεκίνησε ως η αφήγηση της ιστορίας της πρωταγωνίστριας, εξελίχθηκε στην διερεύνηση της διαδικασίας της μνήμης και του τρόπου με τον οποίο ο σκηνοθέτης ανακαλύπτει, καταγράφει και σκιαγραφεί το παρελθόν». Μιλώντας για την εμπειρία της κινηματογράφησης της ταινίας του, ο δημιουργός ανέφερε ότι τον εντυπωσίασε το πόσο σημαντικό ήταν για την πρωταγωνίστριά του το γύρισμα αυτής της ταινίας για την ιστορία της: «Μου ζήτησε να αντιμετωπίζω την ταινία όπως ο Σπίλμπεργκ την ‘Λίστα του Σίντλερ’. Ήθελε, με άλλα λόγια, να φτιάξω απ’ την αφήγησή της μια ‘Λίστα του Σίντλερ’.
Joakim Demmer: Tarifa Traffic: Θάνατος στο στενό του Γιβραλτάρ
Η ταινία του Joakim Demmer μας μεταφέρει στον προσφυγικό καταυλισμό που βρίσκεται στο νοτιότερο άκρο της Ισπανίας, στην Ταρίφα, όπου καταφτάνουν εκατοντάδες χιλιάδων λαθρομεταναστών και προσφύγων από την Βόρεια Αφρική στην Ισπανία και τελικά στην Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω του στενού του Γιβραλτάρ. Ο δημιουργός, ωστόσο, κινηματογραφεί όχι αυτούς που τα καταφέρνουν να φτάσουν και να περάσουν τα σύνορα της Ευρώπης – Φρούριο, αλλά όσους αποτυγχάνουν, πληρώνοντας την αποτυχία αυτή ακόμη και με την ίδια τη ζωή τους.
Όπως εξήγησε ο ίδιος, όσοι απ’ τους πρόσφυγες πεθάνουν προτού χαρακτηριστούν ως τέτοιοι, θάβονται χωρίς όνομα και στοιχεία, με έναν απλό αριθμό αναφοράς, και χωρίς, βεβαίως, να ειδοποιούνται οι συγγενείς τους: «Στα δικά μου μάτια αυτό ήταν ένας δεύτερος θάνατος, ήταν απλώς ανυπόφορο να βλέπει κανείς αυτούς τους ανώνυμους τάφους», ανέφερε χαρακτηριστικά ο ίδιος. Όπως εξήγησε, η ταινία του είναι μια προσπάθεια να καταγραφεί η θλιβερή και τραγική αυτή πραγματικότητα ώστε να αφυπνισθούν οι Ευρωπαίοι πολίτες και να καταχωρηθεί στην ευρωπαϊκή συλλογική συνείδηση ότι η Ευρώπη έχει χρέος και καθήκον να διασφαλίσει τα θεμελιώδη δικαιώματα αυτών των ανθρώπων και να μην τα θυσιάζει στο βωμό της εξασφάλισης καλών συνθηκών διαβίωσης για τους ίδιους τους πολίτες της: «Έχει να κάνει με την ηθική, και είναι απλώς απαράδεκτο να συμβαίνουν τέτοια πράγματα στα σύνορα της Ευρώπης». Και κατέληξε: «Πιστεύω ότι η ταινία μου αφηγείται μια ιστορία που αποτελεί τμήμα της ιστορίας της Ευρώπης, και πιστεύω ότι μέσω της ταινίας αυτής οι συγγενείς των θυμάτων πήραν πίσω ένα μικρό κομμάτι της ιστορίας των αγαπημένων προσώπων τους».
Eyal Avneri: Η μικρή μου ειρήνη
Η ταινία «Η μικρή μου ειρήνη» αναφέρεται στις προσπάθειες μερικών 12χρονών Ισραηλινών που αποφασίζουν να πάρουν την τύχη στα χέρια τους και να παλέψουν για τη συμφιλίωση των δύο λαών που κατατρύχονται από την Ισραηλοπαλαιστινιακή σύγκρουση. Το πρώτο τους βήμα υπήρξε η επαφή με Παλαιστίνια παιδιά, η κήρυξη, όμως, της Παλαιστινιακής Ιντιφάντα τους αναγκάζει να εγκαταλείψουν τις προσπάθειές τους, οι οποίες συνεχίζονται στο πλαίσιο ενός νέου πολιτικού κινήματος υπό την ονομασία «Seeds of Peace» («Ο Σπόρος της Ειρήνης»): «Αυτό το πολιτικό κίνημα που δημιουργήθηκε από παιδιά ήταν ένας μικρόκοσμος στον οποίο παρουσιάζονταν τα ίδια στοιχεία με τον κόσμο των ενηλίκων», επισημαίνει ο δημιουργός και προσθέτει: «Αυτό, όμως, που συνέβη ήταν ότι τα παιδιά απ’ τις δυο πλευρές, ερχόμενα σ’ επαφή με τον ‘εχθρό’, συνειδητοποίησαν ότι στην πραγματικότητα δεν ήταν εχθρός. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για τη διαφορά ανάμεσα στην εικόνα του ‘εχθρού’ μέσα από τα ΜΜΕ και στην πραγματική εικόνα που αποκτάς κοιτώντας τον στα μάτια. Και αυτό είναι και το πραγματικό μήνυμα της ταινίας».
